ایرج راد: هنرمندان برای زنده ماندن تئاتر در دوران کرونا خطر می‌کنند
ایرج راد در گفتگویی آرزو کرد که مشکل بی آبی خوزستان هر چه زودتر به یک نتیحه مطلوب برسد و در عین حال از خانه تئاتر و دغدغه هنرمندان در روزگار کرونایی گفت.
به گزارش تازه نیور، ایرج راد، رییس هیات مدیره خانه تئاتر در این باره گفت: هموطنان و کسانی که سال‌های سال در روزگار جنگ زجر کشیده‌اند، حتی بعد از روزگار جنگ هم سختی‌های فراوان دیده‌اند و امروز اعتراضات به حقی دارند که ما هم معترف به آن هستیم. امیدواریم که این اعتراضات به جای خوبی برسد.
او که در ششمین نشست مجازی «نهاد» که عصر یکشنبه ۳ مرداد ماه در صفحه اینستاگرام خانه هنرمندان ایران برگزار شد، سخن می‌گفت، درباره بیانیه خانه تئاتر در حمایت از هموطنان خوزستانی توضیح داد: وظیفه همه تئاتری‌ها است که در مواقعی از این دست، همراه هموطنان عزیزمان و بخصوص کسانی که سال‌های سال در جنگ فداکاری و از خودگذشتگی‌ها کردند، جانشان را فدا کردند، زندگی‌شان را از دست دادند، برای ایران افتخار آفریدند، حمایت کنیم. هموطنان عزیز خوزستانی از خاک این مملکت پاسداری و حمایت و نگهداری کردند. آنها با وجودی که سال‌های سال از جنگ می‌گذرد، همچنان در وضعیت بسیار نامطلوبی هستند. این وظیفه کوچکی بود که بر عهده ما گذاشته شد که انجام دادیم و امیدواریم بتوانیم وظایف بزرگتری در خدمت به این مملکت و مردم عزیزمان از جمله مردم خوزستان انجام دهیم.
راد در بخش دیگری از سخنانش با ابراز تاسف از بی توجهی به تئاتر ادامه داد: هنرمندان تئاتر همواره با تلاش خود سعی کردند چراغ تئاتر این مملکت را روشن نگه دارند ولی آنچنان که باید و شاید از آنان حمایت نشده است. همواره گفته‌ام که اگر از تئاتر حمایت‌های معنوی بشود، می‌توانیم مسائل دیگر را حل‌شده بپنداریم اما متاسفانه هرگز این اتفاق رخ نداده و به خصوص در این سال‌ها و دوران کرونا هنرمندان عزیز تئاتر با مسائل و مشکلات عدیده‌ای روبرو هستند که قابل وصف نیست، زیرا نه در جایی استخدام هستند، نه حقوق بازنشستگی می‌گیرند، نه حقوق ایام بیکاری دارند و نه امکان کار برایشان فراهم است. حتی آن زمان که امکان بسیار مختصر کار فراهم بود، هنرمندان تئاتر از راه این هنر درآمد آنچنانی نداشتند.
رییس هیات مدیره خانه تئاتر توضیحاتی درباره تاریخچه شکل‌گیری خانه تئاتر بیان کرد و افزود: سال ۱۳۷۷ برای تشکیل موسسه فرهنگی هنری خانه تئاتر از طریق اداره کل هنرهای نمایشی دعوتی شکل گرفت و ما چهار نفر از تئاتری‌ها بودیم که برای نوشتن اساسنامه خانه تئاتر به عنوان هیات موسس دعوت شدیم.
من، اصغر همت، آتیلا پسیانی و محمود عزیزی. ما سعی کردیم کار را آغاز کنیم ولی مشکلات عدیده‌ای داشتیم. بعد از تدوین اساسنامه در تئاتر شهر عده زیادی از تئاتری‌ها آمدند و در آنجا اعلام موجودیت کردیم. یکی از کسانی که در آن جلسه سخنرانی کرد شادروان حمید سمندریان بود که درباره لزوم صنف صحبت کرد.
بنا بر این گزارش، مدیر عامل پیشین خانه تئاتر با ارایه توضیحاتی درباره اختصاص ساختمانی در خیابان صبای جنوبی به خانه تئاتر و مشکلاتی که در این زمینه با شهرداری تهران در دوره مدیریت محمود احمدی نژاد وجود داشت، اشاره کرد و از تنگناهای مالی این مجموعه سخن گفت.
او یادآوری کرد که اهالی خانه تئاتر برای در اختیار گرفتن یک ساختمان و تجهیز آن چه فراز و فرودهایی طی کردند و ۱۱ سال طول کشید تا ساختمان این خانه در خیابان سمیه ساخته شود.
راد در ادامه درباره تلاش‌های خانه تئاتر برای حل مشکلات بیمه و معیشتی هنرمندان در دوران کرونا سخن گفت و افزود که این تشکل برای حل این مشکلات با نهادهای گوناگون رایزنی کرده اما کمک‌هایی که انجام شده، بسیار اندک و در حد مسکن های موقت بوده است.
او در عین حال تاکید کرد: نمی‌خواهیم بگوییم هنرمندان ما بی‌چیز هستند بلکه آنان فوق‌العاده‌اند. آن زمان که کسانی به دنبال پول و ثروت بودند، هنرمندان تئاتر در یک اتاق کوچک تمرین به دنبال این بودند که یک بله را چطور بگویند که اثر گذار باشد و معنی درست را بدهد. آنها به دنبال معنی واقعی، انسانیت و فرهنگ بودند. آنها پر و انباشته از ثروتی هستند که به چشم نمی‌آید. آنها کسانی نیستند که دست تکدی‌گری دراز کرده باشند. آنها آدم‌های بسیار با شرف و صبوری هستند که با تمام وجودشان این مملکت و این مردم را دوست دارند و سعی می‌کنند کاری انجام دهند، در این زمینه مسئولیتی داشته باشند و بتوانند مسئولیتشان را به خوبی انجام دهند. بنابراین آن چیزی که ما می‌گوییم این است که این حق‌شان است که باید داده شود. حقوق واقعی آنان و نتیجه زحماتشان است که باید داده شود.
وی افزود: هنرمندان بسیاری را داشتیم که سال‌های سال برای این مملکت افتخار آفریدند، الان در میان ما نیستند و رفتند. متاسفم که در جایی که باید، هیچ نامی از آنان برده نمی‌شود در حالیکه هنوز در خاطره مردم حضور دارند. امیدوارم کسانی که باید این مسائل را بشنوند و بتوانند در این راه قدمی بردارند و کمک کنند، نه فقط به هنرمندان تئاتر بلکه به این جامعه و فرهنگ آن، بتوانند کمک کنند.
راد درباره برگزاری تجمع هنرمندان تئاتر مقابل مجلس شورای اسلامی که زمستان گذشته رخ داد، نیز گفت: بعد از آن تجمع قول‌هایی در ارتباط با بودجه سال ۱۴۰۰ داده شد. خیلی از دوستان پیگیری کردند که نتیجه چه شد، در اثر پیگیری‌ها، جوابی که از طرف آقای هاشمی در یکی از نشریات داده شد این بود که ۳۵۰ میلیارد تومان در اختیار صندوق اعتباری هنر بابت ماده ۹۹ بند چ برای همه این صنوف مختلف در ارتباط با حقوق ایام بیکاری قرار خواهد گرفت. این چیزی است که من اطلاع دارم اما تا چه حد اجرایی و عملیاتی شود و این پول کی و چگونه به حساب ریخته شود، را ما اطلاع نداریم.
راد درباره حمایت خانه تئاتر از آثار هنری که مورد ممیزی‌های غیر اصولی قرار می‌گیرند، نیز توضیح داد: خانه تئاتر در این زمینه هم همواره صحبت‌هایی کرده که وقتی شما برای یک اجرایی مجوز می‌دهید، چرا دوباره جلوی آن اجرا را می‌گیرید؟ وقتی مجوز دادید، چرا هر شب کسانی به سالن می‌آیند و باز یادداشت‌هایی بر می‌دارند و باز می‌خواهند قسمت‌هایی از آن کار حذف شود ؟ این چگونه برنامه‌ریزی است؟ ما نمی‌دانیم از کجا باید جواب بگیریم. اگر وزارت ارشاد متولی دادن مجوز است، مجوز داده و اشکالی دارد، باید از وزارت ارشاد بپرسند که چرا این مجوز را دادید. چرا هنرمند را مورد بازخواست و سوال قرار می‌دهند؟ هنرمند کار خودش را کرده است، کاری را که باید بیایند و ببینند و اگر ایرادهایی از نظر آنها به عنوان مسئله سانسوری وجود دارد، اعلام کنند و وقتی ایرادات اعمال شده باشد، دیگر دوباره این چه کاری است؟ پس اصلاً اعتبار و اعتمادی نیست که هیچ کاری روی صحنه باشد و باقی بماند. اعتباری نیست که کاری که مدت‌ها تمرین شده و برای دکور و لباس آن هزینه شده، همان شب اول از روی صحنه برداشته شود، جبران خسارت‌ها را چه کسی خواهد کرد؟
وی اضافه کرد: این خسارت فقط مالی و مادی نیست، خسارت‌های روحی است. هنرمندی که ۳-۴ماه از زندگی خود را برای به وجود آوردن یک اثر خلاقه گذاشته و آن را روی صحنه آورده، ببینید دچار چه یاس و مشکلات روحی و روانی می‌شود؟ کسی که حتی گاهی اوقات پول آمدن تا سر تمرین را نداشته، پیاده آمده و برگشته و کاری را تمرین کرده است، وقتی این چنین با او برخورد می‌شود، چه وضعیت روحی پیدا خواهد کرد؟ من نمی‌دانم از کجا بگوییم، از هر جا که می‌گوییم باز مشکل است.
راد با ابراز تاسف از شرایط دشوار گروه‌های نمایشی در تعطیلات کرونایی اضافه کرد: پیش از این تعطیلات اخیر هم که گروه‌ها اجرا می‌رفتند، قرار بود که هزینه‌های نیمی از سالن را پرداخت کنند که پرداخت نمی‌کردند، چه برسد به زمانی که بعداً گفتند اگر ادامه بدهید کمک نمی‌کنیم. هنرمندان تئاتر با تمام مشکلات و خطرهایی که وجود دارد و بسیاری از آنها واکسن نزده‌اند، باز هم حاضرند به خاطر اینکه تئاتر زنده بماند، خطر کنند که روی صحنه بیایند و همه مسائل و مشکلات مالی را هم می‌پذیرند به این امید که تماشاگری داشته باشند که خطر و آسیب به او نرسد و پروتکل‌های بهداشتی برای آن تماشاگر از هر نظر اجرا شود که خیالشان راحت باشد. اما به فکر سلامت خودشان نیستند. این‌ها درآمدی آنچنان نخواهند داشت ولی این عشقی است که در ذات هنرمند وجود دارد که خودش را پروانه‌وار در معرض این کار قرار می‌دهد تا بتواند کار و مسئولیتش را انجام دهد.
رئیس هیات مدیره خانه تئاتر در پایان درباره انتظارات این نهاد از دولت جدید گفت: خواسته‌های فردی هیچ وقت در این زمینه‌ها خیلی مهم نیست، خواسته‌های جمع مطرح است. خواسته همه دست‌اندرکاران تئاتر مطرح است که آن هم از طریق صنف می‌تواند بیان و منتقل شود.
