ماجرای توافق موقت ایران و آمریکا چیست؟
هفتمین دور مذاکرات وین در حالی آغاز شده که برخی میگویند احتمالا پیشنهاد آمریکا، دستیابی به یک توافق موقت است است. اما ایران گفته هدف از دور جدید مذاکرات احیای برجام و رفع تحریمهاست. اما ماجرای توافق موقت چیست؟
به گزارش تازهنیوز و به نقل از تجارت نیوز، از ششم آذرماه تیم مذاکرهکننده ایران به وین رفته و دور جدید مذاکرات هستهای آغاز شده است. اما حالا برخی میگویند احتمالا دولت بایدن دستیابی به یک توافق موقت را پیشنهاد میکند. توافقی که برخی آن را دستیابی به توافق «کمتر در برابر کمتر» توصیف میکنند.
توافق موقت چه میگوید؟
گفته میشود پیشنهاد آمریکا در توافق موقت این است که ایران غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصدی را متوقف کند و در مقابل آمریکا بخشی از منابع مسدودشده ایران در کشورهای دیگر را آزاد کند و برخی تحریمها هم برداشته شود. البته فقط تحریم کالاهای بشردوستانه.
البته گفته شده که طرح توافق موقت با ایران، طرحی موقت است و موضع دولت «جو بایدن» کماکان اصرار بر احیای کامل برجام دارد.
به گفته برخی از مقامات و تحلیلگران خارجی، ایده «توافق موقت» طرح «گام به گام» برای بازگشت و احیای برجام است. ایدهای که در دور قبلی مذاکرات وین در دولت روحانی هم به آن اشاره شده بود. اما مقامات ایرانی گفته بودند هدفشان مذاکره برای مذاکره نیست و خواستار احیای کامل و سریع برجام هستند.
ایده توافق موقت بین ایران و امریکا از آنجایی آغاز شد که بسیاری از تحلیلگران میگویند رسیدن به یک توافق جامع و جدید بین ایران و کشورهای دیگر، بسیار زمانبر است. به خصوص که گفته میشود در جریان مذاکرات جدید فقط شش کشور حضور ندارند و پای کشورهای دیگر هم به میان آمده است و رسیدن به یک توافق همه جانبه زمانبر است.
آمریکا نگران است که در این مدت، ایران در برنامه هستهای خود پیشرفت کند و ایران هم برای رفع تحریمها و بازگشت دلارهای بلوکه شده خود، عجله دارد. برای همین گفته میشود که در توافق موقت، میتوان حداقلهایی را تعیین کرد. یا همان دستیابی به توافق کمتر در برابر کمتر.
واکنشها به توافق کمتر در برابر کمتر
اما واکنشها به توافق موقت میان ایران و امریکا چه بوده است؟ به نظر میرسد که مقامات ایران موافق توافق موقت نیستند. چراکه سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرده در مسیر احیای برجام تا زمانی که درباره همه چیز توافق نشده باشد درباره هیچ چیز توافق نشده است.
سخنانی که نشان میدهد ایران توافق موقت را نمیپذیرد و تا زمانی که درباره همه چیز به توافق نرسد، مذاکرات نتیجهبخش نیست.
اما تحلیگران خارجی از جمله کلسی داونپارت، کارشناس ارشد منع اشاعه گفته بود: احیای کامل برجام بهترین گزینه است اما توافق موقت میتواند شرایط را تا حدودی باثبات کرده و فضای لازم برای تداوم تلاش برای احیای برجام یا توافقی وسیعتر را فراهم کند.
پیش از این ایران گفته بود امریکا باید بخشی از داراییهای بلوکه شده ایران را آزاد کند تا حسن نیت خود را نشان دهد. حالا برخی میگویند این توافق موقت میتواند همان حسن نیت باشد. اما دو طرفه.
نیکولاس میلر، کارشناس ارشد حوزه منع اشاعه گفته بود: در سایه توافق موقت، علیرغم خرید زمان برای ادامه گفت و گوهای اصلی، آزاد شدن بخشی از اموال ایران در ازای برخی گامهای هستهای از سوی تهران میتواند همان حسننیت مدنظر تهران باشد.
حال باید منتظر ماند و دید، آیا امریکا توافق موقت را پیشنهاد میکند یا نه و آیا طرفین به توافق کمتر برای کمتر رضایت میدهند؟