فرستاده آمریکا پایان جنگ خونین را رقم میزند؟
وزیر امور خارجه آمریکا با وجود گذشت بیش از چهار ماه از آغاز جنگ غزه، برای پنجمین بار به منطقه سفر کرد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا با وجود گذشت بیش از چهار ماه از آغاز جنگ غزه، برای پنجمین بار به منطقه سفر کرد. سفر جدید بلینکن در شرایطی صورت میگیرد که بر خلاف سفرهای گذشته اکنون آمریکا با چالشی فراتر از جنگ غزه مواجه است. این روزها دایره بحران و درگیری در منطقه خاورمیانه به دریای سرخ نیز کشیده شده است.
به نقل از تجارت آنلاین، بر اساس اعلام رسانههای آمریکایی در دور جدید سفر آنتونی بلینکن، قرار است علاوه بر کرانه باختری، او به عربستان سعودی، مصر، قطر و اسرائیل سفر کند. در واقع، این پنجمین سفر بعد سکاندار دستگاه دیپلماسی آمریکا بعد از عملیات طوفان الاقصی در 7 اکتبر (15 مهر) است. با این وجودف مساله مهم در مقطع کنونی این است که محورهای اصلی سفر اخیر آنتونی بلینکن به منطقه چه خواهد بود و واشنگتن چه برنامهای را برای مواجهه با بحرانهای منطقهای دارد؟
تلاش برای دستیابی به توافق
غالب گمانهزنی های این است که هدفگذاری اولیه و اولویت برای آنتونی بلینکن پرداختن به مساله آتشبس و صلح در جنگ غزه است. به همین منظور «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه ایالات متحده، دیروز -سهشنبه- وارد قاهره شده است. بلینکن بناست با «عبدالفتاح السیسی»، رئیسجمهور مصر که کشورش با ایالات متحده و قطر برای میانجیگری برای پایان دادن به مناقشه در غزه همکاری میکند، ملاقات کند.
در واقع، بلینکن در چارچوب همین سفر روز دوشنبه به ریاض رفت و با ولیعهد و نخستوزیر عربستان سعودی محمد بن سلمان دیدار کرد؛ دیداری که «بیش از دو ساعت» طول کشید و دیروز نیز به قاهره رفت. روزنامه العربی الجدید با انتشار گزارشی در این خصوص نوشت: «هدف بلینکن از این سفر دورهای، ادامه مذاکرات برای دستیابی به توافقی برای آزادی گروگانهای باقیمانده نزد حماس و دستیابی به یک آتشبس بشردوستانه است که امکان ارسال کمکهای بشردوستانه به غیرنظامیان غزه را فراهم میکند. انتظار میرود که بلینکن پیشنهاد آتشبس ارائه شده در نشست پاریس که ماه پیش با حضور مقامات آمریکایی، اسرائیلی، مصری و قطری برگزار شد را پیگیری کند. پیشنهادی که مبتنی بر آتشبسی جدید شامل ۶ هفته توقف درگیریها و آزادی اسرای اسرائیلی در مقابل اسرای فلسطینی بود. همچنین، یک مقام ارشد آمریکایی گفت که اولویت کلیدی سفر بلینکن این است که «پیامی را مستقیماً به کشورهای منطقه برساند مبنی بر اینکه ایالات متحده نمیخواهد شاهد تشدید درگیری باشد». وی درباره درباره چرایی سفرهای مکرر وزیر خارجه آمریکا به منطقه تصریح کرد که «مهم است که ظاهر شوید و [مواضعتان] را حضورا بگویید».
آیا بلینکن در ماموریت صلح موفق خواهد شد؟
بر اساس اطلاعرسانی منابع مصری مقامات مصری به وزیر آمریکایی در قاهره جزئیات چشم انداز کشورشان در خصوص وضعیت نوار غزه و پایان دادن به این بحران را ابلاغ خواهند کرد و موضع خود در قبال عملیات نظامی ارتش اسرائیل در محور فیلادلفیا و مرزهای مصر در مجاورت صحای سینا را شفاف توضیح خواهند داد. حالا پرسش مهم این است کمه آیا بلینکن میتواند ماموریت صلح را به نتیجه برساند؟ در این ارتباط، معاون مرکز عربی برای مطالعات سیاسی و راهبردی مختار الغباشی، احتمال موفقیت سفر بلینکن برای تحقق آتشبس را بعید دانست و گفت: «این امر شاید در جهان عرب اتفاق بیفتد!». وی توضیح داد: «این احتمال وجود دارد که بلینکن بخواهد بر اسرائیل برای تسلیم شدن در قبال خواستههای جامعه بینالملل، حکم فوری دیوان بینالمللی دادگستری و درخواست کمک ضعیف بسیاری از کشورهای جهان برای توقف جنگ در غزه، تحت فشار قرار دهد…اما واقعیت این است که سفرهای بلینکن همواره تشدید درگیریها را به همراه داشته است. گواه آن چهار سفر قبلی اوست که دقایقی پس از خروج بلینکن از تل آویو، اسرائیل درگیریهای بی سابقه ای را آغاز کرده و این، خطرِ دیدار بلینکن است».
از سوی دیگر، نویسنده و تحلیلگر مسائل اروپایی و بینالملل حسام شاکر میگوید: «سخت است که در مورد احتمال تلاقی خواستههای اسرائیل و خواستههای مقاومت فلسطین صحبت کنیم. باید توجه داشته باشیم که خواستهها و معیارهای مقاومت ثابت و مشخص است، در حالی که طرف اسرائیلی «دارای اختلافات و تضادهای داخلی است». وی افزود: « نتانیاهو مدام مخالفت میکند، در حالی که اردوگاه سیاسی و جنگی و جناحهای مختلف در دولتش مواضع متناقضی درباره میزان اولویت خارج کردن اسرا از نوار غزه را مطرح میکنند. صحبت در مورد توانایی دولت نتانیاهو برای اتخاذ موضعی مورد توافق در صحنه سیاسی دشوار است». علاوه بر اسرائیل، به نظر میرسد حماس نیز به توافق صلح موردنظر واشنگتن پاسخ مثبت نخواهد داد. در این زمینه، «عبدالرحمن شدید» از رهبران حماس در گفتوگو با العربی الجدید تصریح کرد که پاسخ با تاخیر این جنبش به پیشنهاد پاریس «در چارچوب تکمیل رایزنیهای داخلی و ملی به منظور دستیابی به بهترین فرمول است که تحقق حقوق ملت فلسطین به ویژه پس از این همه قهرمانی، استواری و فداکاری را تضمین میکند. وی تاکید کرد: «چارچوب پیشنهادی خواستههای اساسی مردم ما را نادیده میگیرد که نمیتوان آنها را دور زد و رایزنیها در مورد مراحل و جزئیات چارچوب و پخته شدن مباحث مطرح، به زمان بیشتری نیاز دارد».