آیا ارقام یارانه پنهان برای اتباع افغان در ایران حقیقت دارد؟

آنچه زمانی قرار بود برای حمایت از مردم ایران تخصیص یابد، امروز به سبد مصرف افغان‌هایی بدل شده که بالغ بر ۱۶ هزار میلیارد تومان از یارانه نان کشور را به خود اختصاص دادند.

دولت سیزدهم، متروکات بسیاری برای ایران باقی گذاشت؛ از بدهی، تورم، بیکاری و البته صادرات نفت تا فیلترینگ و شکافتن هر چه تمام‌تر ارتباط مردم و حاکمیت. اما آنچه احتمالا جراحتش تا مدت‌ها بر پیکر این سرزمین باقی خواهد ماند، آب ریختن به آسیاب ورود افغان‌های غیرمجاز به ایران بود.

روزنامه «جوان» وابسته به سپاه پاسداران، در خرداد سال جاری از «ارائه مدارک اقامتی به ۲/۵ میلیون مهاجر غیرقانونی توسط ابراهیم رییسی»، خبر داده بود. دولت سیزدهم درواقع، یکی از اصلی‌ترین بازو‌های ابهام تعداد جمعیت افغان‌ها نیز بود. به همین دلیل تعداد آن‌ها بین ۸ تا ۱۵ میلیون برآورد می‌شد. در نهایت وزیر کشور دولت سیزدهم جمعیت افغان‌های ساکن ایران را ۵ میلیون نفر اعلام کرد؛ جمعیتی که حال، یعقوب رضازاده، نماینده سلماس، آن را ۱۷ میلیون نفر، اعلام کرده است. هرچند منبع این آمار هنوز مشخص نیست، اما بحران حضور بی‌ضابطه مهاجران در ایران، امروز بیش از پیش جدی و ساماندهی آن به مطالبه عمومی بدل شده است.

ابرچالشی به نام اتباع

در سال‌های اخیر، بسیاری از اتباع خارجی که به‌صورت غیرمجاز در ایران مانده‌اند، با ویزای گردشگری وارد شده و پس از پایان مدت آن، بدون خروج از کشور به اقامت خود ادامه داده‌اند.

در کشور‌های دیگر که با چنین چالشی مواجه‌اند، پیش از صدور ویزا، تدابیر سختگیرانه‌ای برای اطمینان از بازگشت متقاضیان در نظر می‌گیرند و ویزا به راحتی صادر نمی‌شود. اما متأسفانه، اتباع غیرمجاز از ایران به عنوان مقصدی ساده یاد می‌کنند که به‌راحتی ویزای آن را دریافت و وارد می‌شوند. هرچند، اخیراً مقامات طالبان در هرات اعلام کرده‌اند که اخراج مهاجران افغان از ایران تا ۵۰ درصد افزایش یافته و روزانه حداقل سه هزار نفر از کشور خارج می‌شوند. احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی نیز وعده داده که تا پایان سال جاری دو میلیون مهاجر غیرمجاز اخراج خواهند شد. اما با توجه به تعداد بالای اتباع غیرمجاز و دیوارکشی‌های ضعیف در مرز، به نظر می‌رسد این وعده‌ها بیشتر شبیه به وعده‌هایی روی کاغذ هستند که با واقعیت فاصله زیادی دارند. در‌های مرز‌های ما همچنان به روی ورود آسان و خروج دشوار باز است.

بحران حضور اتباع غیرقانونی چقدر جدی است؟

«رستوران‌های شهر ری، غذا‌های افغانی دارن! در ایستگاه مترو، ده‌ها افغانی و غذا‌های افغانی می‌فروشن در بازار شهر ری، لباس‌های افغانی سوغات افغانی و خوراکی‌های افغانی فروخته می‌شه! چرا گذاشتید یه منطقه تاریخی و اصیل تهران کاملا افغانی‌نشین بشه؟! هویت شهر ری، اصالت شهر ری، آدم‌های شهر ری به راحتی آب خوردن تغییر کردند! این تغییر بافت جمعیتی شهر ری ظلم بزرگی به مردم تهران و ایران بود.»؛ این سطر‌ها را یکی از کاربران ایرانی در شبکه ایکس منتشر کرده است. ادعایی که هرچند تایید رسمی ندارد، اما نمی‌توان آن را نادیده انگاشت. از طرف دیگر تازه‌ترین خبری که سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک اعلام کرده این است که ۵۰ درصد شرکت‌های به ثبت رسیده در ایران متعلق به اتباع کشور افغانستان است. نکته قابل تأمل این است که مشخص نیست آیا نظارت دقیقی بر عملکرد این شرکت‌ها وجود دارد یا نه؟ و اگر نظارتی هست، اینهمه شرکت افغانستانی در کشورمان چه کارنامه‌ای دارند؟

به نقل از اقتصاد ۲۴، در این پیوند، تجارت‌نیوز به نقل از سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نوشته که، از زمان تصویب قانون حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری خارجی در سال ۱۳۸۱ تاکنون در مجموع ۸۲۴۱ شرکت خارجی در کشور به ثبت رسیده است،​ رقمی که در نوع خودش جالب توجه است. طبق همین گزارش، بندر چابهار با موقعیت ویژه تجاری که دارد تقریباً در قبضه تجار افغانی است. آنچه این واقعیت را حساس‌تر می‌کند قراردادی است که با نمایندگان حکومت خودخوانده طالبان در زمینه فعالیت‌های تجاری در چابهار امضا شده است.

یارانه‌های پنهان، آشکارترین بحران اقتصاد ایران

در حال حاضر حداقل ۷ میلیارد دلار یارانه به اتباع خارجی و مهاجر پرداخت می‌شود و آن‌ها سالانه ۷ میلیارد دلار از ایران خارج می‌کنند. در واقع ۲۱ میلیارد دلار در سال یارانه پنهان اتباع خارجی است که از کشور خارج می‌کنند.

به گزارش اقتصاد ۲۴، در حقیقت پیش‌بینی می‌شود که حدود ۷ میلیارد دلار اتباع خارجی مبلغی است که از یارانه پنهان استفاده می‌کنند و حدود ۷ میلیارد دلار دیگر نیز با ایرانیان در سایر کشور‌ها به سرمایه‌گذاری مستقیم و یا غیر مستقیم می‌پردازند؛ این ادعای جالب‌توجه ابوالفضل ابوترابی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شورای مجلس شورای اسلامی در شهریور سال جاری است. تأثیرات این یارانه‌ها بر اقتصاد کشور قابل توجه است. بطور مثال، افزایش میزان یارانه‌ها می‌تواند تورم و نقدینگی را افزایش دهد. همچنین، می‌تواند نقض سیاست‌های اقتصادی کشور را به همراه داشته باشد.

به نظر می‌رسد که یارانه‌ها در ایران به جایی رسیده‌اند که مرز‌های اقتصادی را پشت سر گذاشته‌اند. آنچه زمانی قرار بود برای حمایت از مردم ایران تخصیص یابد، امروز به سبد مصرف افغان‌هایی بدل شده که بالغ بر ۱۶ هزار میلیارد تومان از یارانه نان کشور را می‌بلعند.

اما این تنها نوک کوه یخ است. اگر یارانه‌های پنهانی را که از طریق دارو، انرژی و آموزش به آنان تعلق می‌گیرد، در نظر بگیریم، رقم‌ها به مراتب سرسام‌آورتر می‌شوند. بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان – معادل ۷ میلیارد دلار، همان مبلغی که می‌توان با آن دو پالایشگاه ستاره خلیج فارس ساخت – در جیب این مهاجران غیرقانونی ریخته می‌شود. این رقم عمدتاً صرف انرژی می‌شود، در حالی که خود ایرانی‌ها در روزگار فشار اقتصادی کمر خم کرده‌اند.

و اما بخش آموزشی؛ تا سال گذشته بیش از نیم میلیون دانش‌آموز افغان در مدارس کشور ثبت‌نام کردند و هزینه سرانه هر دانش‌آموز معادل ۵۲۷ دلار بود. حال امسال این آمار به ۷۰۰ هزار نفر رسیده و هزینه آموزشی سالانه این گروه تنها در مقطع ابتدایی تا دیپلم به رقم حیرت‌انگیز ۳۶۹ میلیون دلار می‌رسد.

حال این سوال مطرح می‌شود که در کشوری که هر روز با کسری بودجه، کمبود امکانات و بحران‌های اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند، چگونه توجیهی برای چنین ارقامی وجود دارد؟ شاید وقت آن باشد که سیاست‌های یارانه‌ای کشور بازنگری شود و منابع محدود کشور در جایی مصرف شود که اولویت آن روشن و بی‌چون‌وچرا باشد.

افغان‌های متولد ایران و حقوقی که هنوز ناتمام است

در مقابل اتباع غیرمجاز، افرادی هم هستند که متولد ایران هستند و فرزندان همین خاک‌اند؛ برخی از پدرانشان در روز‌های جنگ، دوشادوش دیگر ایرانی‌ها از این سرزمین دفاع کردند. در مدارس همین کشور درس خوانده‌اند و امروز به چرخ‌های اقتصادی آن گره خورده‌اند. با این حال، در حالی که مرز‌های ایران به روی اتباع غیرقانونی گشوده است، افغان‌های قانونی و متولدین ایران هنوز از ابتدایی‌ترین حقوق خود به عنوان مهاجران قانونی محرومند.

عجیب آن‌که مهاجران، با وجود تمام مشکلاتی که ایجاد می‌کنند، برای برخی گروه‌های سیاسی و اقتصادی ایران مزایایی به همراه دارند، مزایایی که نه تنها انکارناپذیر است بلکه از آن بهره‌برداری حزبی و ایدئولوژیک می‌شود. این بهره‌برداری، به‌ویژه زمانی رخ می‌دهد که مشارکت عمومی در ایران کمرنگ است و برخی گروه‌ها از مهاجران به‌عنوان ابزار سیاسی استفاده می‌کنند.

این دیدگاه ابزاری به مهاجران، باعث شده نه تنها اراده‌ای برای بهبود وضعیت حقوقی افغان‌های قانونی وجود نداشته باشد، بلکه مرز‌ها نیز همچنان بی‌برنامه و بدون کنترل رها شده‌اند، وضعیتی که بوی بی‌توجهی و شاید انعطاف بیش از حد در مقابل ورود غیرقانونی افغان‌ها را می‌دهد. باید تأکید کرد که این نگاه، هیچ‌گونه تفرقه یا برتری‌طلبی نژادی را دنبال نمی‌کند؛ برعکس، پیوند‌های عمیق فرهنگی و تاریخی میان ایران و افغانستان را برجسته می‌سازد. اما در پرتو تغییرات جمعیتی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی اخیر، توجه به چالش‌هایی که این روند در آینده نزدیک به بار خواهد آورد، امری ضروری است.

30 نظر
  1. حسن

    برای هر ایرانی کارت نان به همین قیمت صادر گردد برای مهاجرین هر قرص نان ۵۰ هزار شود !
    به راحتی تمام افغانی ها خودشان از ایران میرن

    1. علی

      به نظرم ما بریم افغانستان افغانی ها بیان جای ما!!!!!!!!!!!!!!!1

    2. علی

      انسانیت هم ارزوست

  2. ل ج

    حضور اتباع خارجی افغان در ایران بجز ضرر هیچی نداره بخصوص برای طبقه کارگر وضعیف جامعه که تمام کار درآمد مردم رو خودشون وحتی زنهاشون اشغال کردن یه زمانی به قول خودشان غیرت داشتن زناشون نمیفرستادن سر کار ولی الان بنحوی شده که باتوجه به وضعیت اقتصادی بسیار خوبی که دارن بازهم زن وبچه هاشون رو هم میفرستن سر کار وواقعا ضرر زیان زیادی به طبقه کارگر وضعیف زدن نمیدونم چرامسیولان اقدام جدی نمیکنن

  3. علی

    پیشنهاد میکنم ما بریم افغانستان و افغانی ها جای ما را بگیرن !!!!!!!!!!!!!!!!!!

  4. محمد

    اولاً عکسی که شما گذاشتید داخل یکی از استانهای افغانستان گرفته شده جشن پیروزی دولت بود شما وانمود میکنید که این عکس انگار در ایران گرفته شده نخیر
    فراموش نکنید که ماشین نظامی افغانستان است
    افغان ها هیچ وقت مزاحمت ایجاد نمیکنن و از یارانه ملت شریف ایران استفاده نمیکنن
    اگر افغانستان اقتصاد قوی داشت امروز افغان ها در کشور ایران نبودن ما عاشق مهاجرت نیستیم ما مجبوریم لطفاً بر علیه ما افغان ها افکار عمومی ملت شریف ایران خراب نکنید 🙏

    1. ناشناس

      حضور افغانی های غیر مجاز حتما خطر آفرین است چون تعداد زیادی از آنها در مدارس وهابی تحصیل کرده‌اند وبه گزارش سازمان های بین الکلی در شش ماه گذشته یک میلیون نفر اتباع وارد ایران شده ،هیچ کجای دنیا اینقدر بی درو پیکر نیست . کارفرمایی که به اتباع کار میدهد باید شریک جرم حضور غیر قانونی اتباع بشه و و مجازات سنگینی برای آنها در نظر گرفته شود

    2. سعید از اهواز

      شما (افقانها)در دل همه ما جا دارید در اصل مهمان ما هستید ما ایرانیها عقیده داریم که مهمان حبیب خداست و همیشه مهمان رزق وروزی خودش را با خود به همراه میاره وبین همه انسانها خوب و بد هست حال بین شما انگشت شماری که به هر دلیل در این کشور بخواهند در ایران ایجاد نا امنی بکنند متمئنن زیر زربین قانون هستن و وهیچ موقع پلیس و قانون گذاران از انها نمیگذرند

      1. مسیر

        شما درست میفرمایید.اما هرچه ازحد بگذرد رسوا شود….

    3. بهنام

      عزیز دل برادر
      دولت ایران بابت انرژی(برق، گاز)، انتقال و تصفیه آب لوله کشی، حمل و نقل عمومی درون شهری(اتوبوس و مترو)، نان و خیای از کالاها و خدمات دیگه یارانه پنهان پرداخت میکنه که متأسفانه تعداد بسیار زیادی از شهروندان همین کشور ازون استفاده نمیکنند!
      به عنوان مثال افغانها در نقاطی از شهرها سکونت دارند که بافت اونجا معمولا طبقه کم درآمد و کارگری هستند و نانوایی های اونجا معمولا نان یارانه ای به مردم عرضه میکنند، در صورتیکه مثلا در شمال تهران اکثر نانوایی ها أزاد پز هستند. اینجا کی بیشتر از یارانه دولتی و. پنهان استفاده میکنه؟ مشخصه که مهاجرین افغانستانی!
      در خصوص مراکز آموزشی و بهداشتی و درمانی هم هم همین وضعیت است.

  5. تربتی

    سهم ما ایرانی ها خرج لبنانی ها، افغانی ها سوری ها کودک میشود،،عده ای اقلیت مردم را فدای تفکر غلط ایدئولوژیک خود کرده اند.

    1. یاسر

      خواهش میکنیم برید.

  6. رضا

    اگه انسانی کامنت من میزاری.ماباخواهران وبرادران افقان هیچ مشکلی نداریم اینهاهمه کاره یهودوهم پیمانانشانه که میخوادبین ماتفرقه بندازه لعنت خدابه این جماعت کافر

  7. Mohamad

    سلام اگه اینجوری باشه پس ۴۶ساله که اینجوری کشورما اداره شده،باقوانین کارشناسی نشده این وضعیت برای مردم درست کردن،پس از این به بعد بااین نوع سیاست گذاری باید فاتحه همه چیز رابخونیم

  8. عباس

    ایرانی بیچاره شد رفت.دوستی با روسیه و چین نتیجه ای بهتر از این نداره.

  9. حمید

    جمعیت افغانیها بالای ۳۰ میلیونه جایی در کشور نیست که افغانیها حضور نداشته باشند دولت اراده ای برای اخراجشان ندارد دیشتر خواهان اخراج ایرانیهاست

    1. علی

      دروغ الکی نبافف

  10. ج

    ابربحران
    ابرچالش
    وضعیت جدی امنیت اجتماعی و ملی

    ساماندهی در حد ادعا و اخبار
    واقعیت مشاهدات میدانی در جامعه حجم جمعیت عظیم و انبوه اتباع در تمام نقاط مراکز شهری و روستاها و دهات کشور
    از تاسف هم گذشته است

  11. محسن

    به کشور و مردم خیانت نکنید تاریخ این خیانت ثبت می‌کند به کارگر و نیروی کار ایرانی خیانت و ظلم نکنید تمام کشورها مهاجر سرمایدار یا نخبه دانشگاهی می پذیرند ایران میلیون ها بی سواد …. ???

  12. علی

    ما کجای داستان به شما دولتمردان بدی کردیم که اینقدر از ایرانی هابیزارید و منابع این مملکت را صرف دیگر دیگر ممالک میکنید چقدر از شما عذرخواهی کنیم که هوای هم وطن خودتون هم داشته باشید.من بنوبه اگر خطایی هم از ما در حق شما شده ببخشید یک کم هوای هم وطنان ایرانیتون داشته باشید.

  13. ایرانی

    ای خدا بداد مردم ایران برس جوانان ما در حسرت زندگی و ازدواج ماشین شغل پول ما خرج اورگان افغان و سوری و…. یا خدااااااااااا

  14. محمد

    مهاجمین افغان را از کشورمان بیرون کنید.

  15. مهدی

    سلام
    ما مردم ایران از تمام ارگان های مرتبط با مسله ی افغان ها و تمام اتباع خارجی میخواهیم که بیگانگان رو از کشور اخراج کنند تا بیشتر مشکلات ایران و ایرانی حل بشه

  16. منصور

    ما خودمون زهر مار بخوریم اول به همسایه‌ها مون برسیم،ما یک جوری با نون خشکم میسازیم،الهی شکرت

  17. مجتبی هزاره ای

    افسوس از آدمیت و شرف که نابود شد.اون زمان که در جنگهای ایران و عراق و سوریه پا به پای ما بذای حفظ ناموس کشور جنگیدند و خون دادند که غیرمجاز و ابر چالش نبودند ولی حالا که خَرمون از پل گذشته شدند ارسالش.شرم دارم که خود را ایرانی بگویم از شهید سلیمانی شرم دارم از خون دیگه شهدا شرم دارم.

  18. محمد

    شهر خبر بدان قیامت هم هست، اینگونه خلاف واقع گویی و فضارا داغ کردن علیه بخشی از بندگان خدا که هیچ صدای ندارد چه بسا با همین گزارش غلط انداز بیصدا یی مورد ازیت قرار گیرد که جز خدا حامی ندارد

  19. ج ایرانی

    چهل سال مهمان نوازی بسه، به مرور کل جمعیت افغانستان دارن به ایران منتقل میشن ومتاسفانه در کنار چهل سال تحریم وجنگ و تورم وکسری بودجه ،بیکاری و…. حمله کل جمعیت افغانستان به ایران تیر خلاصی هست که مسئولین کاملا غافل بودن

  20. کرم

    بودن افغان ها در ایران به سود کارخانه دارها و به ضرر مردم است زیرا کارخانه‌ دارها از نیروی کار ارزان بدون مالیات و بیمه استفاده می کنند و از جیب مردم به آنها هزینه یارانه آب و برق و نان و دارو و حمل و نقل و بقیه چیزها داده میشود

  21. علی

    سلام ،آقا تو مشهد یک منطقه خیلی بزرگ به نام گلشهر کلاً دراختیار افغانها است ونکته منفی بزرگترش اینه که افغانها وقتی منزلی را اجاره میکنند حاضرهستند ۳برابر ارزش واقعی منزل مذکور را رهن کامل بکنند ولی اجاره ندهند وهمین موضوع باعث شده که اجاره بهای منزل درمشهد خیلی افزایش داشته باشد بماند که خونه خیلی کم پیدا میشه چون اکثرا توسط افغانها اشغال شده وخونه هایی را که اجاره میکنند صاحبخونه چون میدونه افغانها معمولا دوتا سه خانواده باهم دریک خونه زندگی میکنند اجاره بهاشو بالا میبره

  22. مسیر

    اگر مهاجر سودی نداشت این همه رسوب نمیکرد….این همه کار خانه وکارگاه دارها گاو داری ها مرغداری ه..این همه صاحب خانه ها وغازه دارها این همه بلوچ سر مرزها این همه ماشین دارها …این همه کلاهبردارها اینهمه خقت گیر ها…ووو……اینهمه از طبقه مهاجر سود میبرند هیچ کار وخدمات هم مفت ورایگان نیست از ثبت نام مدرسه پول میگیرند از سیمکارت دوبرابر کارت کارگری از تمدید پاسپورت از ویزا 110 یورو هرخدمات که باشد حتی دادگا ووو بدون پرداخت پول ممکن نیست تاطرف بفهمت مشتری افغانی حتی مجازش هم باشد بعضی اجناس را گرانتر میفروشند موبایل پنج دویست را با هر ترفندی پنج هفصد قالب میکنند از کلاهبرداران دیوار و صاحب کارهای پول نده که بجای پرداخت مزد تهدید زنگ زدن به 110 واخراج میکنند که هیچ….

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.