جنگ یا صلح؛ حساسترین ملاقات برای ایران و آمریکا از راه رسید!
امروز و در حساسترین روز برای ایران و آمریکا دور دوم مذاکرات تهران و واشنگتن آغاز میشود.
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: اهمیت مذاکرات امروز (شنبه 30 فروردین) ایران و آمریکا در اینست که مشخص خواهد کرد طرفین مایل هستند اختلافات با شیوه دیپلماسی حل شود یا نه.
در فاصله میان دور اول مذاکره که در عمان برگزار شد تا امروز که دور دوم آن برگزار میشود، گمانهزنیهای زیادی به ویژه درباره خواستههای آمریکا در زمینه فعالیتهای هستهای ایران و خط قرمزهای ایران در این زمینه مطرح شدند که تا حدودی خوشبینی اولیه مرتبط با مذاکرات را زیر سؤال بردند. سؤال اصلی اکنون اینست که آیا طرف آمریکائی خواهان اینست که ایران صاحب سلاح هستهای نشود یا اصولاً با غنیسازی توسط ایران مشکل دارد و میخواهد فعالیتهای هستهای ایران بطور کامل تعطیل شود؟
فارغ از اینکه طرف آمریکائی در این زمینه چه خواستهای داشته باشد، اصولاً ایران تعطیل کردن کامل غنیسازی را خط قرمز خود میداند و بهیچوجه زیر بار چنین خواستهای نخواهد رفت. آنچه از ایران میتوان در بخش مربوط به فعالیتهای هستهای انتظار داشت، تجدید نظر در میزان غنیسازی است نه تعطیل کردن آن. تولید سلاح هستهای نیز اصولاً در برنامه فعالیتهای هستهای ایران وجود ندارد ولی برخورداری از تولیدات هستهای مرتبط با کشاورزی، پزشکی و سایر نیازهای غیرنظامی بطور طبیعی حق تمام کشورهاست و ایران در این بخش پیشرفتهای قابل توجهی کرده که در آینده نیز باید از نتایج آن بهرهمند باشد. این فعالیت، با مقررات آژانس بینالمللی انرژی اتمی کاملاً منطبق است و هیچ کشوری حق ندارد خواستار توقف آن شود. آنچه طرف آمریکائی بارها مطرح کرده و دور اول مذاکرات نیز ناظر بر آن بود اینست که ایران در فعالیتهای هستهای خود به طرف سلاح هستهای نرود و این همان چیزی است که قبل از آنکه آمریکا بخواهد یا بگوید، ایران آن را اعلام کرده بود و قرار هم نیست از آن عدول کند.
بدین ترتیب، اگر طرف آمریکائی در دور دوم مذاکرات که امروز برگزار میشود به چارچوبی که اعلام کرده بود وفادار باشد، میتوان استمرار بیمشکل مذاکرات را انتظار داشت. پیشبینی قریب به واقعبینی درباره مذاکرات امروز نیز همین است، زیرا شرایط بینالمللی و منطقهای اکنون بگونهایست که رفتن به طرف آرامش منطقه خاورمیانه برای تمام کشورهای منطقه و طرفین این مذاکره یعنی ایران و آمریکا یک نیاز اجتنابناپذیر است. ایران قطعاً خواهان جنگ نیست هرچند در صورتی که با تجاوزی مواجه شود آمادگی همهجانبه برای دفاع دارد. آمریکا نیز به دلایل مختلف منطقهای، داخلی و بینالمللی، که هر کدام به نوبه خود کاملاً قابل توضیح هستند، برای جنگ آمادگی ندارد.
در مورد شرایط بینالمللی، با توجه به نیاز آمریکا به تمرکز بر روی مسائلی که با چین و بعضی کشورهای دیگر دارد برای ترامپ ورود به جنگ در منطقه خاورمیانه دردسر بزرگی است که اجتناب از آن را ضروری میداند. شرایط حاکم بر منطقه نیز بشدت حاد است و بعد از آنچه در نزدیک دو سال اخیر رخ داده اکنون زمینهای برای آتشافروزی جدید وجود ندارد. پیام پادشاه عربستان که روز پنجشنبه وزیر دفاع آن کشور به رهبری ایران تسلیم کرد را نیز میتوان در همین چارچوب تفسیر کرد کمااینکه حتی ادامه جنگ اوکراین نیز برای آسیای میانه و اروپا قابل تحمل نیست و از فعالیتهای دیپلماتیک جدید در این بخش نیز همین واقعیت را میتوان فهمید. بنابراین، نگاه مثبت به دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا را میتوان نوعی واقعبینی دانست.