راه مقابله با تجاوز خانوادگی و محارم «هیس» نیست!

به گزارش تازه‌نیوز و به نقل از همدلی، مردی در روزهای ابتدایی سال جاری فرزند یک‌ونیم ماهه خود را مورد آزار جنسی قرار داد و باعث مرگش شد. ساناز اولین کودکی نیست که قربانی تجاوز محارم می‌شود، سالانه کودکان زیادی در سایه تابوانگاری این خشونت مخوف خانگی مورد اذیت و آزار جنسی پدر، برادر و حتی عمو یا دایی خود قرار میگیرند و تا سالها در سکوت و بغض درد این ابرخشونت را با خود حمل میکنند.

• تجاوز وحشیانه به دختر ۱۹ ساله در آرایشگاه زنانه
• ماجرای غم‌انگیز تجاوز به دختر ۱۲ ساله/ باران زایمان کرد، پدر به اعدام محکوم شد

همین چند روز پیش بود که برخی از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی از تجاوز وحشیانه به یک دختر کند ذهن از سوی پدر و برادرش خبر دادند. این دختر کندذهن که در بهزیستی نگهداری میشد، در آخرین ملاقات با خانواده‌اش درخانه مورد تجاوز پدر و برادرش قرار گرفت.وی پس از بازگشت از خانه به‌بهزیستی رفتارش تغییر کرده بود تا این‌که یکی از مربی‌های لیلا به ماجرا پی‌برد و با او صحبت کرد. لیلا قفل سکوت چند روزه‌اش را شکست و ماجرای تجاوز را تعریف کرد!!

تجاور محارم پنهان‌ترین خشونت خانگی

تجاوز و آزار جنسی محارم را میتوان خشن‌ترین و بی‌رحمانه‌ترین و همچنین پنهان‌ترین نوع خشونت خانگی دانست که در سایه تابوها و اما و اگرهای فرهنگی هم از سوی خانواده و هم نهادهای مسئول معمولا انکار و لاپوشانی هم میشود. انکار این ابرخشونت ضمن این‌که باعث رشد زیر پوستی آن در جامعه میشود، متجاوزان را نیز در انجام اعمال مجرمانه خود گستاخ‌تر میکند، همچنین سانسور این موضوع باعث مخفی ماندن تبعات فاجعه‌آمیز این آسیب از نگاه سیاستمداران و برنامه‌ریزان فرهنگی کشور میشود.

دربرخی از موارد فرد حتی پس از سپری شدن سالها از آخرین مورد وقوع آزار جنسی به‌دست محارم خود، همچنان از سخن گفتن در مورد آن ناتوان است. تابو بودن تجاوز محارم در عرف سنتی جامعه ایران چنان پررنگ است که صحبت درمورد آن حتی از سوی کارشناسان نیز تحمل نمیشود.

نبود آمار رسمی از قربانیان تجاوز محارم

انکار و تابوانگاری تجاوز محارم در کشور همچنین سبب شده است در عمل هیچ آماری هم از موارد وقوع این نوع از خشونت خانگی در کشور منتشر نشود.تاکنون تنها آماری که از سوی مسئولان در مورد تجاوز محارم در کشور منتشر شده، مربوط به سال ۱۳۹۵ است.

درآبان ماه سال ۸۲ پری میربک، مشاور وقت استانداری خوزستان با اشاره به وقوع ۱۸مورد تجاوز پدران به دختران ۱۲ تا ۱۴سال، گفته بود که ۱۲نفر از این دختران زیر ۱۴سال بوده‌اند. در مورد تجاوز محارم واقعیت تلخ دیگری که وجود دارد این است که تجاوز پدران به دختران بیشتر از تجاوز برادران به خواهران است، از آنجا که براساس قانون پدر قیم فرزند است، برخورد قانونی با پدران متجاوز نیز دشوار است‌.

راهکار مقابله با تجاور محارم «هیس» نیست

یک پژوهشگر و فعال حقوق زنان و کودکان در این زمینه گفت:«تجاوز به‌محارم در همه کشورهای دنیا دیده میشود، اما این پدیده در کشورهایی که محدودیت بیشتر و شرایط ارتباط سالم کمتر است، بیشتر به چشم میخورد.»

«لیلا ارشد» با اشاره به تابو بودن موضوع تجاوز به‌محارم در ایران، افرود:«در ۲۵سالی که در این حوزه فعالیت داشته‌ام، هروقت این موضوع را مطرح کرده‌ایم به ما گفته‌اند هیس، بدیهی است تا وقتی‌که این تفکر وجود داشته باشد فرزندان ما همواره در معرض تجاوز و تعددی قرار میگیرند.»

ضعف قانون و غفلت از آموزش

این فعال مدنی تجاوز به‌کودکان از سوی محارم را به‌ضعف قانون حمایتی و نبود آموزش گره زد و گفت: تجاوز به‌محارم با توجه به‌تبعات منفی آن، قوانینی را می‌طلبد که کارآمد، عملی و مشخص بوده و بتواند از آسیب‌دیده حمایت کند، اما در این زمینه ما قانون حمایتی قویی نداریم و اگر هم داریم در سایه است و اجرا نمیشود. در زمینه آموزش نیز غفلت زیاد صورت گرفته و به‌والدین آموزش والدی نمیدهیم همانطورکه به‌جوانان آموزش مهارت همسری ارائه نمیکنیم، در نبود این آموزشها ازدواج و فرزندآوری را نیز تبلیغ میکنیم.

در نبود آموزش نه ازدواجها میتوانند ازدواج موفق و پایداری باشند و نه‌محیط خانه میتواند محیط امنی برای کودک باشد. ناگفته پیداست اگر مقوله آموزش مراقبت از خود به‌کودکان ارائه شود، کودکان یاد میگیرند چگونه از خود مراقبت کنند.

ارشد به قیمومت پدر به‌فرزند اشاره کرد و گفت: در زمینه تجاوز به‌کودک از سوی پدر، موضوع قیمومت مشکل‌ساز میشود. مثلا در مورد اخیر تجاوز پدر به کودک و مرگ کودک، اگر مادر مقصر این جریان بود، مادر حکم اعدام میگرفت، اما چون قوانین ما پدر را مالک فرزند میداند، این حکم در مورد این پدر اجرا نمیشود.

این فعال حقوق زنان تصریح کرد: مواردی که از تجاوز محارم به‌رسانه‌ها راه پیدا میکند، در واقع نوک کوه یخی است که بیرون میزند. به خاطر تابوانگاری و همچنین به‌اصطلاح حفظ آبروی خانواده معمولا این مسئله در پشت دیوارهای همان خانه بایکوت میشود و قربانیان حادثه با تبعات عاطفی، روانی و جسمی این موضوع سالها رنج میکشند.