۴ اشتباهی که منجر به قضاوت اشتباه است
جمله «همدیگر را قضاوت نکنیم» از بس تکرار شده، تا حد زیادی معنی اصلی‌اش را در ذهن ما از دست داده است. بیایید یک بار مقصود این جمله را مرور کنیم و به آن عمیق بیندیشیم.
به گزارش تازه نیوز، در معاشرت با افراد، عواملی وجود دارد که ذهنیت ما را از واقعیت دور می‌کند و باعث می‌شود دچار خطای شناختی شویم.
۱. نادیده گرفتن تاثیر عوامل خارجی
تحقیقات نشان می‌دهد که ما هر رفتاری را که از کسی سر می‌زند، نشات گرفته از خصوصیات شخصیتی‌اش می‌دانیم و تاثیر عوامل خارجی را نادیده می‌گیریم. ممکن است فکر کنیم فروشنده‌ای که امروز حوصله نداشت برود روی چهارپایه و لباس‌هایی را که می‌خواستیم پرو کنیم پایین بیاورد، ذاتاً بی‌شعور است؛ در حالی که او امروز با ده تا مشتری گستاخ سر و کله زده و بچه‌اش هم مریض است و همکارش هم هنوز نیامده شیفت را تحویل بگیرد. قضاوتی که ما از این فروشنده داریم بر پایه اطلاعات ناقصی است. ما از کل ماجرا خبر نداریم.
۲. تاثیر کلیشه‌های منفی روی دیدگاه ما
در یک پژوهش، ویدیویی از یک دختر کلاس چهارمی برای دو گروه شرکت‌کننده پخش شد. در این ویدیو، دختر داشت امتحان می‌داد؛ نتوانست به بعضی سوالات جواب بدهد ولی بقیه را راحت و سریع حل کرد. به شرکت‌کننده های گروه اول گفته شد که خانواده این دختر توان مالی پایینی دارد اما به گروه دوم اطلاعات خاصی درباره پیشینه دختر ارائه نشد.
سپس از هر دو گروه خواسته شد که دختر را ارزیابی کنند. شرکت‌کننده‌های گروه اول گفتند که درس دختر ضعیف است. اما گروه دوم چنین چیزی نگفتند. در این موقعیت، کلیشه‌های اقتصادی‌اجتماعی باعث شده است که شرکت کننده‌های گروه اول، قسمت‌هایی از ویدیو را به خاطر بیاورند که دختر در آن‌ها عملکرد بدی داشت و قسمت‌هایی که عملکرد خوبی داشت را به خاطر نیاورند.
۳. عقلانی‌سازی بدرفتاری‌هایمان با بقیه
شاید فکر کنید این که با هر فرد چگونه رفتار میکنیم برخاسته از حسی است که به او داریم. اما همیشه اینطور نیست. گاهی اوقات حسی که به فردی داریم برخاسته از رفتاری است که با او داشته‌ایم. ما آدم‌ها از این که رفتار ثابتی نداشته باشیم متنفریم.
برای همین گاهی اوقات به جای تغییر رفتارمان، انگیزه‌هایمان را توجیه میکنیم. مثلا اگر به فردی آسیب زدیم، می‌گوییم که حقش بود تا از این که کنترل خودمان را از دست داده‌ایم و کار اشتباه کرده‌ایم احساس گناه نکنیم و مجبور نشویم رفتارمان را تغییر دهیم.
۴. باور داشتن به این که زندگی منصف است
وقتی می‌بینیم از ناکجا آباد سر فردی بلا آوار می‌شود ممکن است با خودمان بگوییم «حتما کار بدی کرده است؛ نه که اتفاقات خوب برای آدم های خوب می‌افتد و اتفاقات بد برای آدم‌های بد!» اگر فردی این دیدگاه را به طور افراطی داشته باشد، ممکن است هر کسی را که دچار مشکل می‌شود آدمی منفی ببیند؛ مثلا بگوید فلانی بخاطر لباسی که پوشیده بود بهش تجاوز شد یا فلانی آنقدر قند خورد تا دیابت گرفت. دلیل به وجود آمدن چنین دیدگاهی این است که خودمان کمتر احساس آسیب‌پذیری کنیم.
منبع: سلامت
بیشتر بخوانید:
