سرزده با رئیسی در ۱۰۰ روز
ابراهیم رئیسی امشب گزارش عملکرد صد روزه دولت خود را ارایه خواهد کرد. دولتی که در مهار کرونا موفق بوده اما در مهار تورم، مدیریت بحران محیط زیست و البته تنش در سیاست خارجی چندان درخشان عمل نکرده است…
به گزارش تازهنیوز و به نقل از دیدارنیوز، سید ابراهیم رئیسی در سومین گفتوگوی تلویزیونی خود با مردم از آغاز دولت سیزدهم، یکشنبه ۱۴ آذرماه بعد از خبر ساعت ۲۱ شبکه اول سیما به صورت زنده و مستقیم با مردم سخن میگوید. او قرار است مهمترین دستاوردهای دولتش در بیش از ۱۰۰ روز گذشته سخن بگوید.
اما رییس جمهوری اسلامی ایران قرار است درباره کدام توفیقات و کارنامه سخن بگوید؟ به همین بهانه ما یک لیست از اقدامات رییس دولت سیزدهم جلوی خود میگذاریم و با هم بررسی میکنیم و در ابتدا لازم است که برای دو حوزه سیاست داخلی و خارجی آقای رییسی تفکیک قائل شویم. از جمله شعارهای اصلی رییسی در رقابتهای انتخاباتی رسیدگی به معیشت مردم و مدیریت بازار و قیمتها، کنترل تورم، نگاه به داخل، گره نزدن اقتصاد به تحریمها و مذاکرات، مبارزه با فساد و شتاب بخشیدن تولید بود.
وعدههای سیاست داخلی
از جمله وعدههای مدیریتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بهداشتی رییسی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰؛ تغییر وضع موجود به نفع مردم، پایان روابط فسادانگیز و جریان رانتخواری و برخورد با مظاهر فساد، عدالت، استفاده از همه ظرفیتهای کشور و نیروهای کارآمد و اجماعسازی، تحول در نظام اجرایی و شیوه اداره کشور، برداشتن ضابطههای دستوپاگیر، شناخت اقلیمی مسائل کشور علاوه بر مسائل کلان، ایجاد گشت ارشاد برای مدیران، مبارزه با ناکارآمدی و تبعیض، ایجاد سامانه شفافیت و شفافسازی اقدامات، منتفی کردن تعارض منافع در بسیاری از سطوح مثل بخش مسکن و سلامت، ساخت ۴ میلیون مسکن در ۴ سال، ایجاد یک میلیون شغل در هر سال (۴ میلیون شغل در پایان ۴ سال)، نصف کردن و سپس تک رقمی کردن تورم، مدیریت و نظارت بر بازار ارز، رفع وابستگی کالاهای اساسی و سفره مردم به نرخ ارز، اصلاح نظام بانکی کشور، تحول ساختاری در نظام بانکی، سوق دادن نقدینگی به سمت تولید، اصلاح نظام قیمتگذاری و تامین و توزیع برای حل فاصله طبقاتی، متناسبسازی حقوق مردم با تورم، اصلاح نظام مالیاتی، ارائه کارت خرید برای سه دهک پایین، جهش در تولید و تقویت کسب و کار، استفاده از ظرفیت تولیدی کشور که ۴۰ درصد آن خالی است، فعال کردن اقتصاد دریایی، کمک به آسیبدیدگان از کرونا و پایان دادن به آسیب این ویروس، کاهش ۵۰ درصد از هزینههای درمان، ارائه کارت سلامت برای برخی از اقشار جامعه، توسعه خدمات درمان ناباوری، حل مشکل مسکن جوانان در آستانه ازدواج، رایگان شدن اینترنت برای دهکهای پایین جامعه، رونق اقتصاد فضای مجازی، شناخت حقوق دختران و زنان روستایی و مواردی دیگر بودند.
پوششیهای دولت سیزدهم
علاوه بر اینها افرادی، چون علیرضا زاکانی، قاضی زاده هاشمی، محسن رضایی و سعید جلیلی که امروز یا در کابینه او هستند یا از او حمایت میکنند نیز وعدههای ریز و درشتی دادند که امروز جامعه انتظار دارد، بخشی از شعارهای آنها هم به مرحله اجرا برسد. به عنوان مثال علیرضا زاکانی گفته بود در دولت من فامیل بازی و جذب بستگان سببی و نسبی جایی ندارد و دقیقا اولین کسی بود که به محض تصدی جایگاه شهرداری تهران اقدام به انتصاب دامادش کرد. اگرچه با مقاومت افکار عمومی به ظاهر از این تصمیم خود برگشت، ولی این دست انتصابات در وزارت خانهها و دیگر دستگاههای اجرایی به فراوانی به گوش میرسد. مثلا برادر داماد همین آقای زاکانی از سوی رییسی برای وزارت آموزش و پرورش به مجلس معرفی شد، ولی اعتماد مجلس را هم به دست نیاورد.(اینجا بخوانید)
محسن رضایی معاون اقتصادی رئیسی شد و در کنار هم استانی خود یعنی محمد مخبر دزفولی دو بال اقتصادی دولت شدند. آنها در حوزههای خود چه کمکی به پیشبرد برنامههای نانوشته رییس دولت سیزدهم کردند؟ تنها یادی که میتوان از آقای مخبر به عنوان معاون رییس جمهور کرد، عملکرد او در مورد واکسن برکت بود. در این رابطه حرف و حدیث فراوان است که مجال پرداختن به آن نیست، ولی همینقدر بدانیم که پروژه ساخت واکسن برکت اعتمادهای زیادی را در این کشور هدر داد.
نمره عملکرد آقای رییسی در نزد افکار عمومی هر عددی شود، مخبر دزفولی در قبولی یاد ردی آن سهم زیادی دارد. او علاوه بر اینکه به وعده خود مبنی بر ساخت واکسن برکت در موعد و موعدهای وعده داده شده عمل نکرد که شنیده شد بنیاد تحت مدیریت او برای واردات واکسن خارجی مامور شده است و …
محسن رضایی نیز به همین کیفیت. او که به صورت مستقل وارد انتخابات شده بود، پس از پیروزی سید ابراهیم رییسی سهم خود را از دولت گرفت و پاستور رفت که در دست چپ رییس جمهور در هیات دولت جلوس کند. او همین اواخر از خبرهای خوب درباره بورس خبر داد که دقیقا پس از اظهار نظر او بود که بورس به سمت سقوط شیرجه زد. یعنی از ۴ آذر ماه که او خبر خوش درباره بورس را به زبان آورد این بازار روز خوش به خود ندیده است. البته نه اینکه مقصر شرایط امروز بورس محسن رضایی باشد یا آن را پای رییس جمهوری بنویسیم، اما در بررسی اقدامات و اظهاراتِ مجموعه دولت سیزدهم نمیتوان از این موضوع یاد نکرد.
موارد وعدهها زیاد است و بررسی و راستی آزمایی همه این موارد در یک بازه ۱۰۰ روزه شدنی نیست. به همین دلیل مهمترین اقدامات رییس جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی قرار داده و به قضاوت عموم میگذاریم.
نمره قبولی رئیسی در مهار کرونا
جدای از عملکرد مخبر دزفولی معاون اول سید ابراهیم رییسی در موضوع واکسن کرونا و انتقادهای حول آن که اجمالا اشارهای شد، کرونا در دوره رییسی به موجودی رام تبدیل شد. در این دولت واکسن خارجی به سرعت در دسترس قرار گرفت واکسیناسیون شتاب گرفت. همانگونه که انتظار میرفت نهادها و سازمانهای مختلف بهداشتی، نظامی، بسیج و اماکن و امکانات فراوانی در اختیار دولت نوپای رئیسی قرار گرفت و در این حوزه نمره قبولی در کارنامه او از منظر افکار عمومی درج شد. امروز فوتیهای ناشی از ویروس کرونا در کشور به نزدیک ۵۰ نفر در روز رسیده و رنگ ابتلای اکثر استانهای کشور آبی و زرد شده است. این عدد در روزهای نخستین تحویل دولت مرز ۷۰۰ فوتی در روز را هم عبور کرده بود. اینکه چه عامل و عواملی باعث شد که دستگاه بهداشت و درمان حسن روحانی در این حوزه موفق نباشد و حتی زمین گیر شود، وجهی است که بررسی مستقلی میطلبد. ما اگر بخواهیم نتیجه محور به موضوعات بپردازیم، آنچه روشن است دولت سیزدهم در مهار ویروس کرونا موفق بوده است.
- انتشار تصویر کارت واکسن وزیر رئیسی دردسرساز شد
- رئیسی حمله به روحانی را آغاز کرد؛ پشتپرده واردات واکسن چیست؟
معیشت و اقتصاد
گرچه هنوز نمیتوان تمام مشکلات امروز کشور را به حساب عملکرد شخص سید ابراهیم رییسی و دولت سیزدهم انداخت و ۱۰۰ روز زمان خوبی برای قضاوت و نمره دادن به یک دولت نیست، اما حتما جای سوال دارد که این دولت چه اقداماتی در این راستا انجام داده و چه برنامه بلند مدتی برای امنیت معیشتی مردم دارد. بدیهی است بحث معیشت و سفره مردم مسئله مستقلی از دیگر مولفهها و فاکتورها و اقدامات نیست و نسبت و رابطه تنگاتنگی با تولید، تورم، فساد، نقدینگی، بودجه، ارز و مراودات بانکی بینالمللی و … دارد. آنچه قابل رصد و محسوس است، شرایط امروز سفره مردم بدتر از ۱۰۰ روز پیش است و تورم روی همه دوران را در این سه ماه و اندی سفید کرده است و در همه اقلام شاهد رشد قیمت بودهایم.
شرایط تولید بر مبنای شعار رییس جمهوری مبنی بر شتاب بخشی، جهش، حمایت و تقویت تولید تا به امروز هیچ بروز بیرونی نداشته و آمار و ارقام پس رفت را نشان میدهند. بودجه ۱۴۰۱ هفته بعد به مجلس تقدیم میشود و با توجه به شرایط مالی و اقتصادی کشور، نشانی از انقباضی بودن آن نیست و تحقق آن قطعا جای تردید دارد؛ و در مورد بودجه ۱۴۰۰ آن بخش که به دولت سیزدهم مربوط است، سازمان برنامه و بودجه با رویکرد از این ستون تا آن ستون فرجی است، امور را اداره میکند و به رغم ادعاهایی مبنی بر چاپ نشدن پول پرقدرت و عدم استقراض دولت از بانک مرکزی، این کار مانند گذشته تکرار شده است به طوری که آثار آن را در تورم شاهد هستیم.
بورس یکی از نقاط مهم و حساسی بود که سید ابراهیم رییسی هم نسبت به آن حساس بود و یکی از یارانش در انتخابات گفته بود که ظرف یک هفته مشکل بورس قابل حل است. مسئلهای که حل نشده باقی ماند، چون بورس جای دستور دادن نیست و وابستگی ذاتی به بازار، اقتصاد، تولید و مالی و بانکی بینالمللی دارد. فیگور و فلش شاخصهای تورم همچنان رو به بالا است و بر خلاف امیدواری حجتالاسلام رییسی امید به آینده هر روز کمتر میشود.
بحران آب و محیط زیست
قبل از اینکه دولت سیزدهم مستقر شود مردم خوزستان نسبت به بی آب شدن مناطق زیادی از آن استان و خشک شدن تالابهای بزرگ اعتراضات خود را شروع کردند و تا حدود یک ماه این اعتراضات ادامه داشت. نهایتا هم به انحایی این اعتراضات جمع و جور شد و یک مسئله به انبوهی از مسائل حل نشده افزوده شد. ادامه تنش آبی در ایران را در اصفهان و چهارمحال و بختیاری در هفتههای گذشته شاهد بودیم و چه دلمان بخواهد یا نه، این مسائل و مشکلات به هر حال در دولت رییسی حادث شده است و هنوز هم ادامه دارد. مدت زیادی از مطرح شدن طرح فینسک، طرحی که قرار بود آب مازندران را به سمنان منتقل کند و کارشناسان زیادی با آن مخالف بودند، میگذرد و حالا هفته پیش، نماینده مردم سمنان، از تخصیص ۲۰ میلیارد تومان اعتبار پروژه احداث سد فینسک خبر داد. البته این همه ماجرا نیست، زیرا قبلا هم شرکت آب منطقهای تهران مجوز اجرای طرح «سامانه مهار نشت آب سد لار» برای تأمین آب آشامیدنی پایتخت را در سکوت خبری صادر کرده بود. این درحالی است که در پی ایجاد کمپین “نه به سد فینسک” توسط شهروندان مازندرانی، سید ابراهیم رییسی دستور مطالعه بیشتر داده بود، اما ظاهرا با دستور او پروژه در حال انجام است و میرود که مازندران و سمنان هم به دیگر استانهایی که تا کنون با هم در تنش آبی بودند افزوده شوند.
شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در دولت رئیسی
انتقادات سیاسی به دولت رییسی از سطح گروههای برانداز، مخالف و اصلاح طلبان نظام عبور کرده و امروز اصولگرایان متقدمی، چون احمد توکلی، الیاس نادران، حسن بیادی، محمدرضا باهنر، برخی از اعضای موتلفه اسلامی و افرادی، چون مسیح مهاجری از دولت رییسی و رفتارهای پوپولیستی رییس دولت و اعضای کابینه انتقاد میکنند. در حوزه فرهنگی نیز شرایط به همین صورت است. انتقادها به نمازهای جمعه هم کشیده شده است و منتقدین که بخشی از آنها نزدیک به حلقه اصلی قدرت هستند نسبت به عدم توجه ائمه جمعه به مشکلات اصلی کشور انتقاد دارند. آیتالله علم هدی معتقد است در مسئله آب اعتراضات در واقع اعتراض به خدا است و باید برای بارش نزولات دعا کرد. ائمه جمعه موقت تهران هم چنین توصیههایی میکنند. در ابعاد امنیتی، کیفیت برخورد با مردم اصفهان در هفتههای اخیر مورد انتقاد شدید فعالان سیاسی و اجتماعی است. در حوزه اجتماعی هم مهمترین دغدغه معاون زنان رییس جمهوری افزایش جمعیت ایران به ۲۰۰ میلیون نفر است. در حالی که دولت و کشور زیر مطالبات همین جمعیت ۸۰ میلیونی هم کمر خم کرده است. دغدغه نمایندگان و مسئولان انقلابی شده ازدواج دختران زیر ۱۳ سال و ازدواج و فرزند آوری به هر قیمتی. مشوقهایی را هم برای ترغیب و تشویق معرفی کرده اند. این سیاستهای بدون پشتوانه کارشناسی در حالی بر زبان جاری میشود که هیچ پذیرشی از سوی جامعه ندارند.
خودرو
پرایدی که در دولت روحانی بالاتر از ۱۰۰ میلیون تومان بود، امروز با عدد ۲۰۰ میلیون کله میزند و آدم را یاد پراید ۷ میلیونی دوره احمدی نژاد میاندازد که نسبت به آن قیمت برآشفت و گفت؛ مگر پراید را کیلویی چند حساب میکنید!
اوج دیپلماسی رئیسی در سازمان شانگهای
رییسی در وعدههای سیاست خارجی خود در ایام انتخابات ریاست جمهوری پایبندی به برجام در امتداد اقتدار داخلی، حقوق مردم در عرصه سیاست خارجی، رفع تحریم با لحاظ شرطی نشدن اقتصاد به این موضوع و استفاده از ظرفیتهای اقتصادی منطقهای و مواردی دیگر را عنوان کرده بود.
پس از چند ماه بحث و اظهارنظرهای مختلف بلاخره تیم ۴۰ نفره دیپلماتهای رییسی به وین رفتند و دست خالی و بدون هیچ نتیجهای برگشتند و چشم انداز روشنی برای موضوع مذاکرات هستهای نمیشود ترسیم کرد. یکی از معاونان رییس جمهوری پس از مذاکرات وین گفت اگر با غرب به نتیجه نرسیم روابطمان را با شرق و آسیا تقویت میکنیم. به گونهای سخن میگویند که گویی تا کنون کسی مانع آنها برای روابط شرقی شده بود.
قرار بود در دولت رییسی ایرانیان خارج از کشور با شور و شوق به کشور بازگردند و پولهای خود را در رگهای خشک اقتصاد ایران جاری کنند، ولی فعلا که خبری نیست و گزارشها حکایت از خروج نخبگان و سرمایهها با شتاب بیشتری از گذشته از کشور دارد.
نکته مهم مثبت در کارنامه سید ابراهیم رییسی عضویت ایران به عنوان عضو اصلی در سازمان همکاریهای شانگهای است که پس از سالها ایران از حالت عضو ناظر به عنوان عضو اصلی در دوران رییسی پذیرفته شد.
رئیسی زنده به مردم چه خواهد گفت؟