چگونه کودک با ادب تربیت کنیم؟

به گزارش تازه‌نیوز، مهربانی، اخلاق خوب و نزاکت برای کودکان جزو ضروریاتی هستند که بتوانند رفتاری درست و پسندیده در هر مکان و موقعیتی از خود نشان دهند. به این ترتیب کودکان نیز می‌توانند فعالیت‌ها و اهداف خود را با دیگران چه هم‌سن آنها باشند یا نه به اشتراک بگذارند. کودکی که چنین مهارت‌هایی را آموخته باشد در هر نوع دورهمی، گردش، اردو یا استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و غیره می‌تواند با استفاده از این قواعد تعامل اجتماعی مناسبی را بدون مشکل آغاز کند و پیش ببرد.

ادب و نزاکت به چه معناست؟

هر کودکی که به دنیا می‌آید همانند برگ سفیدی است که آموزش‌های مختلف، مهارت‌ها و شناخت‌ها به‌مرور روی آن حک می‌شوند. یکی از مسائلی که کودک آموزش می‌بیند قواعد نزاکت است. این آموزش ابتدا در خانه و در کنار خانواده شروع و بعدا در مدرسه تقویت می‌شود. آکادمی رویال اسپانیا ادب و نزاکت را اینگونه تعریف کرده است: «نزاکت یک مهارت اجتماعی است و به همین دلیل می‌تواند در بافت‌های خانوادگی، گروه‌های فرهنگی و کشورهای مختلف متفاوت باشد. با این حال، ادب و نزاکت همیشه تضمین‌کننده یک همزیستی سالم است.»

چگونه می‌توان قواعد ادب را به کودکان آموخت؟

قواعد نزاکت و ادب شامل مجموعه‌ای از بیانات و کلماتی است که خودِ شما از زمان تولد فرزندتان به او می‌گویید. به عنوان مثال، سلام، صبح بخیر و غیره. شاید باورتان نشود همین کلمات مربوط به آداب معاشرت و به ظاهر ساده در آینده تفاوت بزرگی ایجاد خواهد کرد. البته قضیه به همین سلام و احوالپرسی ختم نمی‌شود. موقعیت‌های مختلف در تعامل با دیگران نیز وجود دارد که باید بدانید به چه صورتی درست رفتار کنید. بنابراین لازم است که والدین نزاکت را به کودکان بیاموزند تا آنها به‌مرور به این قواعد عادت کرده و در زمان مقتضی از آن استفاده کنند.

الگوی مناسبی باشید

بهترین روش آموزش قوانین همزیستی، تمرین و تکرار است. یعنی به اصطلاح کار نیکو کردن از پر کردن است. بنابراین بهتر است این قواعد را مدام تکرار و تمرین کنید. در واقع کودکان به لطف مشاهده برخی رفتارها می‌توانند از آنها الگوبرداری کنند. شما به عنوان والدین بهترین الگو برای فرزندان‌تان هستید و آنها می‌توانند هر روز از شما بیاموزند.

اولین زمان‌های آموزش را از دست ندهید

نوزادان قبل از راه افتادن علامت‌هایی از خود نشان می‌دهند و آماده یادگیری هستند. بنابراین باید از این دوران نیز نهایت استفاده را ببرید. بهترین روش آموزش برای کودکان، بازی کردن است. به عنوان مثال زمانی که در بازی، اسباب‌بازی خود را به شما داد با گرمی از او تشکر کنید و بگویید: «ممنون». سپس نقش‌ها را عوض کنید و شما چیزی به دست کودک بدهید تا او بتواند از شما تشکر کند و واکنش شما را تکرار کند. حتی اگر زبان باز نکرده باشد نیز می‌تواند همانند شما عمل کرده، لبخند بزند، سرش را به نشانه تشکر تکان دهد یا صداهایی از خود در بیاورد. اینها اولین پایه‌گذاری‌های باادب بودن کودکان است.

کلمات جادویی بخشی از آموزش ادب به کودکان هستند

زمانی که کودک شروع به صحبت می‌کند لازم است که به او سلام و خداحافظی کردن را یاد بدهید. البته لازم است خودتان زمانی که وارد جایی می‌شوید با اعتماد به نفس سلام دهید و موقع خروج خداحافظی کنید. اینکار باعث می‌شود فرزندتان بهتر با این کار آشنا شود. به او توضیح دهید چرا اینکار را می‌کنید. خودتان از کلماتی مانند «متشکرم»، «معذرت می‌خواهم»، «ببخشید» یا «لطفا» زیاد استفاده کنید و به آنها نیز گوشزد کنید در مواقع لازم از این کلمات استفاده کنند. به عنوان مثال زمانی که می‌گوید: «آب بده» شما بگویید: «لطفا». در این‌صورت کودک جمله خود را تکمیل کرده و می‌گوید: «آب بده لطفا»!

خوش‌رفتاری را تمرین کنید

داشتن رفتار خوب با دیگران بخشی از قواعد نزاکت است و تشویق کودک به خوش‌رفتاری باعث بهبود روابط خانوادگی و اجتماعی در آنها می‌شود. متاسفانه برخی والدین یا اطرافیان برای شوخی و خنده کودک را تشویق می‌کنند که دوست یا دخترخاله یا بچه همسایه را بزند. این بدترین چیزی است که می‌توانید به فرزندتان بیاموزید. مهم است که از همان سنین کوچکی عادت‌های زیر را به کودکان بیاموزید:

• سر خواهر، برادر، دوست یا همکلاسی داد نزند.
• حرف کسی را قطع نکند و یاد بگیرد تا اتمام صحبت دیگران صبر کرده و در نوبت خودش صحبت کند.
• به همسایه ها سلام کند.
• اجازه بگیرد.
• زمانی که عطسه یا سرفه می‌کند جلوی دهان خود را بگیرد.
• از کلمات زشت استفاده نکند و فحش ندهد.

صبور باشید، درک کنید و ارزش کارهایی که می‌کند را بدانید

مانند هر نوع آموزش دیگری، آموزش قواعد نزاکت و ادب به کودکان نیز کار زمانبری است. بنابراین لازم است که صبور باشید و کودکان را درک کنید. بدون شک مجبور خواهید بود که بارها تکرار کنید زمانی که جای می‌روند سلام کنند. اما خبر خوب اینکه بعد از مدتی خودشان به تنهایی و بدون تذکر شما این موارد را رعایت خواهند کرد.  زمانی که به این مرحله رسیدند لازم است که از آنها تعریف و حمایت کنید. در نهایت زمانی که لازم است رفتاری را گوشزد یا اصلاح کنید اینکار را در خلوت انجام دهید. همچنین لازم است که همیشه به فرزندتان خوبی‌ها و مزایای خوش‌رفتاری و مودب بودن را گوشزد کنید.

ادب، ابزاری کارگشا برای آینده کودکان

توماس کرالایل، زبان‌شناس، مترجم، نویسنده و شاعر اسکاتلندی می‌گوید: «تحصیلات و نزاکت، کلید گشایش تمام درها هستند». شما به عنوان مادر یا پدر بهترین‌ها را برای فرزندتان می‌خواهید و اگر به آنها بیاموزید که قواعد نزاکت را به کار گیرند راه را درست رفته‌اید. این مهارت‌های اجتماعی مکمل تحصیلات و دانش بوده و هر فردی را به درجه‌ای بالاتر از خود ارتقا می‌دهند. ادب و نزاکت را مانند ابزاری کارگشا برای آینده فرزندتان در نظر بگیرید. چون مسیر موفقیت با جزییات کوچکی مانند یک سلام دوستانه، تشکری صمیمانه یا عذرخواهی به‌موقع شروع می‌شود.

_{منبع: سلامت}

بیشتر بخوانید:

• تخم‌مرغ؛ صبحانه مغذی برای کودکان
• تا جایی که می‌توانید کودکان را در خانه تنها نگذارید
• ویژگی‌های رفتاری کودکانی که از کمبود محبت رنج می‌برند