خانه حسن روحانی کجاست؟/ مهمترین دیدارهای روحانی بعد از ریاست‌جمهوری
حسن روحانی از ساعت ۲۳ همان شب آخر ریاست‌جمهوری‌اش در یازدهم مردادماه ۱۴۰۰ که با مرتضی حیدری در شبکه اول تلویزیون ایران «مصاحبه‌ی خداحافظی» را انجام داد به خانه‌اش رفته است
به گزارش تازه نیوز و به نقل از هفت صبح، روحانی دومین رئیس‌جمهور ایران پس از سیدمحمد خاتمی است که پس از پایان دوره‌ی ریاست‌جمهوری به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درنیامد. این در حالی است که اصولا مجمع تشخیص مصلحت نظام جایی برای محترمین سیاسی است که یا در مرحله‌ی «بازنشستگی سیاسی» قرار دارند یا خود را در «اتاق انتظار» نظام احساس می‌کنند و روحانی با همه احترام امروز هیچ‌کدام از این دو نیست؛ هرچند از آغاز تاسیس این مجمع تا ریاست‌جمهوری عضو آن بود اما پس از ریاست‌جمهوری جز چند جلسه در دوره ریاست هاشمی‌رفسنجانی در آن شرکت نکرد. در واقع روحانی به قانون اساسی اشاره می‌کند که در آن رئیس‌جمهور را دومین شخص نظام پس از رهبری می‌داند و بنابراین در هیچ جلسه‌ای به صفت رئیس‌جمهور نباید ذیل هیچ شخصی جز رهبری بنشیند. بر این اساس روحانی هرگز پس از فوت هاشمی‌رفسنجانی – که حساب او را از بقیه جدا می‌دانست – در مجمع شرکت نکرد و پس از ریاست‌جمهوری هم درخواست یا انتظاری برای عضویت در مجمع نداشت و ندارد. گرچه پس از پایان ریاست‌جمهوری آن موقعیت تغییر کرده است و روحانی بعید است پرهیزی درباره هرگونه جایگاه قانونی در نظام داشته باشد.
دفتر روحانی چه شد؟
طبق قانون همه روسای جمهور پس از پایان دوره‌ی ریاست‌جمهوری حق دارند از املاک دولت دفتری داشته باشند و هزینه‌ی کارمندان این دفتر (که ظاهرا سقف آن پنج نفر است) هم با دولت وقت است. روحانی این قانون را درباره‌ی خاتمی و احمدی‌نژاد اجرا کرد، چه دو رئیس‌جمهور قبل از این دو به مقام رهبری و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده بودند و دفتری جدا نمی‌خواستند. تحویل دفتر به روحانی اما از شش ماه عبور کرده است و سرانجام با دستور مقام رهبری و پیگیری دفتر رهبری این کار انجام شد اما به دلایل تدارکاتی و حفاظتی هنوز روحانی دفتر را تحویل نگرفته است و هنوز در یک سالن کوچک از خانه‌ی شخصی‌اش پذیرای ملاقات‌کنندگان با خویش است.
خانه روحانی کجاست؟
حسن روحانی تنها رئیس‌جمهور ایران است که هرگز از خانه دولتی استفاده نکرد. خانه‌ای که در مجموعه نهاد ریاست‌جمهوری برای رئیس‌جمهور در نظر گرفته شده است در دوره محمود احمدی‌نژاد به آیت‌الله سیدمحمود شاهرودی داده شد و رئیس‌جمهور روحانی هم ترجیح داد در همه‌ی هشت سال ریاست‌جمهوری در خانه‌ی شخصی‌اش بماند و هنوز هم این منزل را به ساختمان‌های دولتی ترجیح می‌دهد. همان خانه‌ای که محمدباقر قالیباف در مناظره‌های انتخاباتی سال ۱۳۹۶ سعی کرد آن را به نقطه ضعف روحانی بدل کند و نتوانست. اکنون نیز یک سالن کوچک در هم‌کف این خانه محل ملاقات روحانی با سیاسیون، مشاوران و مدیران دولت اوست.
مهمترین دیدار روحانی کدام بود؟
مهمترین ملاقات روحانی و اتفاق غیرمنتظره برای اصولگرایان اما بیرون از این خانه رخ داد: در دفتر رهبری در اولین ملاقات نسبتا گسترده با سران نظام پس از کرونا در دولت جدید در دوم آبان ۱۴۰۰ به مناسبت زادروز پیامبر اسلام حسن روحانی هم دعوت شد و جایگاه مناسبی هم برای او در جلسه در نظر گرفته شد. روحانی البته چند دقیقه با تاخیر به جلسه رسید و معاون اول رئیس‌جمهور محمد مخبر بر صندلی رئیس سابق جمهور نشست و روحانی هم نخواست که جابجایی صورت گیرد. در این دیدار اسحاق جهانگیری و علی لاریجانی دو نامزد ردصلاحیت‌شده‌ی اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان در انتخابات ۱۴۰۰ هم دعوت شده بودند اما خبری از دو رئیس اسبق جمهوری نبود و روحانی تنها رئیس‌جمهور سابقی بود که به جلسه دعوت شده بود.
چندی بعد همان اتفاق غیرمنتظره برای اصولگرایان رخ داد: رئیس سابق جمهوری به دیدار مقام رهبری رفت و دیداری یک‌ساعته با آیت‌الله خامنه‌ای داشت. جزئیات این دیدار را فقط دفتر رهبری می‌تواند منتشر کند و روش رسانه‌ها گمانه‌زنی درباره‌ی این دیدارهای خصوصی نیست و «آگاهی نو» هم بنا ندارد خلاف این روش عمل کند. روحانی هم هرگز در دوره‌ی ریاست‌جمهوری و قبل و بعد از آن بنا نداشته درباره این دیدارها به خصوص به صورت یک‌جانبه اطلاع‌رسانی کند. به توصیه مشاوران هم روش روحانی این‌گونه تکمیل شد که خبر دیدار از سوی دفتر روحانی منتشر نشود و در صورتی که دفتر رهبری صلاح بداند خبر منتشر شود. اما اصولگرایان به این اصول پایبند نبودند. آنان که چند ماه تمام با تخریب روحانی سعی کرده بودند هر گونه پیوند او با نظام سیاسی را نفی کنند اکنون با این پرسش بدنه‌ی خود مواجه بودند که چگونه با وجود همه تذکرات به دولت قبل برای این دیدار عمل شده است، چنین اتفاقی رخ داده است؟
اصولگرایان اما به جای توضیح موضع همیشگی رهبری در حمایت از دولت‌های مستقر و حفاظت از حرمت روسای دولت و مجلس قبل (در مواردی مانند آقایان هاشمی، خاتمی، کروبی و اخیرا لاریجانی و حتی محمود احمدی‌نژاد) سعی کردند به گمانه‌زنی روی آورند و از موضع رهبری اطلاع‌رسانی کنند. اما حتی نوع اطلاع‌رسانی اصولگرایان نشان می‌داد آنان نگران چه هستند: یکی از روزنامه‌نگاران اصولگرا که هیچ مسئولیتی در دفتر رهبری هم ندارد از درخواست روحانی برای عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت و حتی پاسخ مقام رهبری را هم حدس زد. گرچه اصل این خبر مطلقا دروغ بود و چنان که نوشتیم روحانی نگاهی متفاوت به مجمع دارد، اما عدم واکنش رسمی به این دروغ‌گویی هم عجیب بود. اصولگرایان دیگر البته فرار به جلو کردند و درباره‌ی خبری که از اساس صحیح نبود نوشتند این دیدار ربطی به ریاست روحانی بر مجمع تشخیص مصلحت نظام ندارد! خبری که از اساس دروغ بود اما نگرانی اصولگرایان را می‌رساند.
استراتژی روحانی چیست؛ سکوت هوشمندانه؟ و تا چه زمانی ادامه دارد؟
روحانی اما در این شش ماه سپری شده از دولت جدید هرگز بنای تخریب دولت و ایجاد دوگانگی خیر و شر نداشته است. این راهبرد رسانه‌ای و سیاسی نزد دوستان روحانی به استراتژی «سکوت هوشمندانه» تعبیر شده است. سکوتی که حتی با تحریک اصولگرایان شکسته نشد و رئیس سابق جمهور ترجیح داد فقط در مقاطعی که از مناسبت‌های ملی و دینی به شمار می‌رود مواضعی اتخاذ کند. اول از همه توئیتی در سالگرد تاسیس دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران است و سپس در مقاطع دیگر مانند سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی پیامی منتشر کرد. هدف نهایی این استراتژی پرهیز از دوقطبی کردن کشور و تقابل بود و اینکه اصولگرایان ناکامی خود را بر دوش دیگران نیندازند. اما این راهبرد هم زمان‌بندی دارد و قرار نیست روحانی برای همیشه سکوت کند و بازنشسته سیاسی شود. هرچند قرار هم نیست روحانی ساختارشکنی کند. چون او خود را از نظام می‌داند و نه در برابر آن و حتی بی‌تفاوت نسبت به آینده نظام. روحانی تفاوت خود با سلفش محمود احمدی‌نژاد را در همین می‌داند که از بدو انقلاب برای نظام مبارزه کرده است و حتی در سال ۱۳۹۲ به این علت نامزد شد که نظام را در خطر می‌دانست و اکنون اگر دولت رئیسی برجام را به فرجام برساند یکی از دغدغه‌های مهم روحانی برطرف می‌شود.
روحانی با چه کسانی دیدار می‌کند و چرا؟
دیدارهای روحانی نیز در این مدت از سطح دیدارهای دوستانه فراتر نمی‌رود. روحانی در واقع سه نوع دیدار دارد:
اول. دیدار ثابت با مدیران و مشاوران و دوستان رسانه‌ای و سیاسی خود برای ثبت خاطرات دوران ریاست‌جمهوری و طرح برخی پاسخ‌های لازم درباره شبهه‌افکنی مخالفانی درباره این دوران.
روحانی به خاطره بهای بسیار می‌دهد چون آن را ثبت تاریخ و بیان تاریخ می‌داند و از این رو به جز چند جلد کتاب درباره‌ی خاطراتش از انقلاب اسلامی که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده یا خاطراتش از پرونده هسته‌ای که توسط مرکز تحقیقات استراتژیک منتشر شده است در صدد ضبط و ثبت خاطرات دوران ریاست‌جمهوری هم هست.
درآمد این خاطرات به نام «تراژدی امید» که خاطرات ۱۰۰ روز اول ریاست‌جمهوری روحانی را در بر می‌گرفت در شماره چهارم مجله «آگاهی نو» (تابستان ۱۴۰۰) در ۶۴ صفحه منتشر شده است و ظاهرا این راه ادامه دارد.
در همین جلسات روحانی به مسائل روز هم می‌پردازد اما تصمیم‌گیر نهایی شخص حسن روحانی است که به رصد تحولات سیاسی و یادآوری سابقه‌ی هر رویداد می‌پردازد و روسای دفترش در دو دوره اول و دوم ریاست‌جمهوری؛ محمود واعظی و محمد نهاوندیان و برخی از مدیران ارشد دولتش مانند محمدباقر نوبخت و علی جنتی هم طرف مشورت حسن روحانی قرار دارند.
دوم. دیدارهای ادواری با اعضای هیئت دولت به صورت منفرد یا گروهی و به شکل حضوری یا مجازی که نوعی همفکری در طرح مسائل روز است.
سوم. دیدارهای غیرمنظم و دوستانه با رجال سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا و اعتدال‌گرا مانند سیدحسن خمینی، سیدمحمد خاتمی، علی‌اکبر ناطق نوری، علی لاریجانی، محمدرضا باهنر و اسحاق جهانگیری و محمدجواد ظریف و…
