چرخش تازه اروپا و آمریکا در مورد احیای برجام
آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده در حالی از باز بودن درهای دیپلماسی به روی ایران صحبت میکند که جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا معتقد است که پیش رفتن با برجام ممکن نیست.
به گزارش تازهنیوز، به گفته حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان مسیر مذاکرات همچنان باز است و تبادل پیام از طریق واسطهها صورت میگیرد. مقامات عمانی اخیراً بارها تمایل خود را برای ایفای نقش میانجیگری بین ایران و آمریکا برای به سرانجام رساندن مذاکرات هستهای بیان کرده است.
به نقل از خبرآنلاین، در همین راستا پادشاه این کشور اعلام کرده است که در تلاش است تا با پیامهایی که میان مقامات ایران و آمریکا تبادل میکند، در آیندهای نزدیک و با خبری خوش به ایران سفر کند.
اتفاق دیگری که در ارتباط با مسائل پولی و بانکی افتاده، ورود بانک مرکزی قطر به مناقشه ایران و آمریکا و ایفای نقش واسطه در این حوزه است. در همین چارچوب مذاکراتی غیرمستقیمی میان خزانهداری آمریکا و بانک مرکزی ایران به واسطه بانک مرکزی قطر در جریان است.
ایران و ایالات متحده همچنین در مورد تبادل زندانیانی که به اتهامات مختلف نگهداری میکنند، به صورت غیرمستقیم مذاکره کردهاند، چیزی که در مقاطعی با مذاکرات هستهای آمیخته شده است، اما به طور بالقوه میتواند نتایج جداگانهای داشته باشد.
این در حالی است که مقامات آمریکا نیز با توسل به مواضع متناقض گاهی از دستور کاری صحبت میکنند که در آن موضوع برجام مطرح نبوده و همزمان بر اهمیت دیپلماسی با ایران تاکید میکنند. وزیر خارجه آمریکا روز گذشته سه شنبه اعلام کرد که موثرترین و پایدارترین راه برای تعامل با برنامه هستهای ایران، دیپلماسی است. بلینکن در ادامه بدون اشاره به کارشکنی آمریکا در خروج از توافق هستهای و اعمال تحریمهای ظالمانه علیه ایران افزود: از این به بعد درها به روی دیپلماسی باز است. خیلی به این بستگی دارد که ایران چه میگوید و چه کار میکند و اینکه آیا تعامل میکند یا خیر.
این مطالب را هم ببینید:
- منتظر تهاجم بیشتر اسرائیل به ایران باشید/ جنگ بین ایران و اسرائیل دیگر یک راز نیست!
- توافقهای اقتصادی ایران و چین برای اولین بار افشا شد
- پوتین برنامهاش برای ایران را اعلام کرد
فرار به جلوی بلینکن در حالی است که ایران بارها اعلام کرده که از میز مذاکره هراسی ندارد و همکاریهای لازم را در این زمینه خواهد داشت. با این حال رفتار اروپا در روزهای اخیر نیز قابل توجه است که مواضع تندتری را نسبت به گذشته اتخاذ کرده و به نظر میرسد این بار جای پلیس خوب و بد عوض شده است. جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ۳۰ بهمن ماه در صفحه توئیتر خود درباره گفتگوی خود با وزیر خارجه کشورمان نوشت: بار دیگر بر موضع اتحادیه اروپا در مورد رفتار ایران تاکید کردم، توقف نقض حقوق بشر، توقف حمایت از جنگ تجاوزکارانه روسیه و توقف بازداشت غیرموجه شهروندان اتحادیه اروپا.
اگرچه پاسخ بورل به تروریستی نامیدن سپاه با توجه به تجمعات در کشورهای اروپایی منفی بود، اما عدم تطبیق مواضع اروپا و آمریکا در موضوع برجام به خوبی مشهود است. اعمال فشار به ایران برای تجدیدنظر در سیاست خود با روسیه و همچنین نسبت فشار افکار عمومی در کشورهای اروپایی علیه دولتها نسبت به آمریکا از جمله مواردی است که در تحولات اخیر تاثیرگذار بوده است. عواملی که به باور بورل پیش رفتن با برجام را غیرممکن میکند.
طرفهای برجام اجرای پلن بی را در صورت پایان یافتن توافق مطرح کردهاند، که این نگرانیها را برانگیخته که ممکن است در نهایت شامل یک رویارویی نظامی شود. اما هیچ یک مشتاق اعلام مرگ این توافق برای همیشه نیستند.
از طرفی تأثیرپذیری توافق از تحولات بین المللی و دائمی نبودن فرصتها سایه سنگینی بر روی تلاشهای دیپلماتیک انداخته و مسیر خسته کننده فرسایشی را طولانی کرده است. عدم پیشرفت و سکون در وضعیت فعلی میتواند پیچیدگیهای دیگری را به روند بیافزاید و سطح دیگری از تنشها را ایجاد کند. این تهدید میتواند به طور مستقیم، گفتگوهای غیرمستقیم تهران و واشنگتن را نیز تحت تأثیر قرار دهد و تعلیق را به آن تحمیل کند.
فضاسازی تازه غربیها در مورد غنی سازی ۸۴ درصدی با وجود تکذیب ایران آخرین ادعاهای مطرح شده در این روند است. این عوامل سبب شده تا هیچ نشانه علنی و ملموسی از پیشرفت در مذاکرات مشاهده نشود. طرفهای غربی نیز همچنان از تهران میخواهند تا سطح همکاری خود را با آژانس بین المللی انرژی اتمی افزایش دهد. طرح ادعای غنی سازی ۸۴ درصدی در حالی مطرح میشود که هنوز تهران و آژانس به ساز و کاری برای حل مسائل مربوط به سه مکان ادعایی دست نیافته اند و به گفته کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی هنوز تاریخ سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس به تهران مشخص نیست. لارنس نورمن، خبرنگار وال استریت ژورنال اخیرا در همین راستا در توئیتی نوشت: سفر گروسی مدیرکل آژانس به ایران پیش از جلسه شورای حکام در مارس به طور فزایندهای بعید به نظر میرسد، البته غیرممکن نیست.
دخالت در امور ایران و اعمال بستههای تحریمی به بهانه حمایت از اعتراضات، از جمله اقدامات دیگر غرب در مواجهه با ایران است که میتواند پیامدهای منفی را متوجه روند احیای برجام کند. رویه اخیر غربیها سبب شد تا میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین نیز به آن واکنش نشان بدهد و بی ثمر بودن زبان زور علیه ایران به طرفهای غربی گوشزد کند. نماینده روسیه اراده سیاسی طرفین را شرط احیای برجام میداند و معتقد است برخی از طرفها موانع ساختگی اختراع میکنند.
اولیانوف میگوید: ایران آماده نهایی کردن تصمیم در مورد بازگرداندن برجام است. مشکل مربوط به برخی دیگر از طرفها در مذاکرات است. به دلایل سیاسی قابل درک به نظر میرسد این تحرکات برای پیچیده کردن اوضاع پیرامون ایران و برنامه هستهای آن انجام میشود تا در آستانه نشست آتی شورای حکام اوضاع را گرم کنند.