بزرگ‌ترین‌ تهدید حقوق کارگران چیست؟

ماجرای حقوق ۱۴۰۳ این روزها تمامی ندارد. کارگران نه‌تنها این روزها مطالبه اصلاح افزایش ۳۵ درصدی حقوق را دارند، بلکه در حال حاضر با ماجرایی جدید روبه‌رو شده‌اند که شاید حقوق آن‌ها بر سر تعطیلی پنج‌شنبه‌ها کاهش پیدا کند. اگرچه معاون وزیر کار، آن را تخلف می‌داند.

داستان از این‌جا آغاز شد که خانه صمت در نامه‌ای به مجلس اعلام کرد: میزان ساعت کاری هفتگی ۴۴ ساعت در هفته است و اگر یک روز تعطیلی به ایام کاری اضافه شود، به تبع آن مزد کارکنان و کارگران نیز ۱۰ درصد کاهش می یابد.

• کاهش حقوق کارگران با تعطیلی پنجشنبه‌ها تخلف است
• آقایان می‌خواهند کارگران را در فقر مطلق نگه دارند؛ با ۱۱ میلیون تومان نمی‌توان زندگی کرد

در این نامه آمده است: با توجه به این‌که لایحه افزایش تعطیلات و کشور به دو روز در هفته در شرف رسیدگی و بررسی و اتخاذ تصمیم توسط آن مجلس است، با توجه به اخبار منتشره مبنی بر این‌که احتمال دارد روز پنج‌شنبه به عنوان روز دوم تعطیلی هفتگی به تقویم کشور افزوده شود بر خود لازم می‌دانیم همانطور که قبلا اعلام کرده‌ایم یادآور شویم که با توجه به تعطیلی روزهای شنبه و یک‌شنبه در غالب کشورهای جهان فعالان اقتصادی ایرانی که در بازارهای جهانی حضور دارند ناچار خواهند شد فقط از ظرفیت سه روز کاری استفاده کرده و به کار و فعالیت اقتصادی بین‌المللی بپردازند ولی چنانچه تعطیلات دو روزه شامل روزهای جمعه و شنبه پیش بینی شود تعداد روزهای مشترک کاری کشور ایران با بازارهای جهانی به جای سه روز، ۴ روز خواهد شد و این یک روز به تنهایی ۲۵ درصد به فرصت و امکان فعالیت اقتصادی بین‌المللی خواهد افزود و تحقق منافع اقتصادی ملی را به میزان بهتر و قابل قبول‌تری فراهم خواهد ساخت و در صورت خلاف آن ۲۵ درصد بیشتر فرصت کار و رقابت را از دست خواهیم داد.

در ادامه این نامه تاکید شدا است؛ در اتخاذ تصمیم در این خصوص با لحاظ کردن منافع ملی و توجه به اینکه حصول حمایت و جهش تولید و لازمه آن که سهولت و رونق تجارت بین‌المللی است ایجاب می‌کند که هم تسهیل لازم فراهم آید و هم این که مشکلات جدیدی بر سر راه بخش تولید ایجاد نشود از تعطیل کردن یک روز کاری مفید اجتناب ورزیده و چنانچه اراده قطعی مجلس بر افزایش تعطیلات به دو روز است تعطیلی روز جمعه و شنبه ملاک قرار گیرد و از تعطیلی پنج‌شنبه به جای شنبه اجتناب شود.

واکنش وزارت کار به کاهش حقوق

در مقابل اما محمد چکشیان، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در واکنش به اعلام خانه صمت مبنی بر کاهش ۱۰ درصدی حقوق کارگران با تعطیلی پنج‌شنبه‌ها گفته است: این حرف نمی‌تواند اجرایی شود چون تخلف است و کسی نمی‌تواند حقوق کارگر را کم کند و خلاف قانون کار اقدام کند، بنابراین در صورتی که چنین تخلفی صورت گرفت، باید جلوی آن گرفته شود.

بزرگ‌ترین‌ تهدید حقوق کارگران چیست؟

حمید حاج‌اسماعیلی، کارشناس بازار کار هم در پاسخ به این پرسش که آیا کاهش کار، حقوق کارگران را تهدید می‌کند، می‌گوید: براساس آنچه که در قانون آمده، یک کارگر برای این‌که بتواند حقوق کامل را دریافت کند، باید ۴۴ ساعت در هفته کار کند. طبیعی است که اگر کارگری بیشتر از این ساعت کار کند، دستمزد خود را قالب اضافه‌کار دریافت کند و اگر کمتر کار کند، از حقوق کارگر کسر می‌شود. این روالی است که از گذشته وجود داشته و چیز جدیدی نیست.

وی می‌افزاید: متاسفانه برخی افراد موضوعات را طوری در رسانه‌ها مطرح می‌کنند که موجب نگرانی جامعه کارگری می‌شود. این‌که پنج‌شنبه یا یک روز دیگر تعطیل شود، از حقوق کارگران کاسته می‌شود، به نظر من حرف غیر بی‌ربطی است. چون از گذشته هم خیلی از بنگاه‌ها و کارگاه‌ها پنج‌شنبه تعطیل هستند و این ساعت کاری در طول هفته توزیع شده است. بر این اساس اگر در آینده هم چنین مبحثی برای تعطیلات اضافه در کشور مطرح باشد، باز هم طبق روال گذشته باید این شرایط اجرا شود.

این کارشناس بازار کار اما در این میان متذکر می‌شود: بزرگ‌ترین تهدید حقوق نیروی کار در کشور عدم رعایت قانون و عدم حمایت دولت از کارگران است.

حاج‌اسماعیلی تاکید می‌کند: عدم نظارت دولت در اجرای قانون و حضور بی‌رویه نیروی کار خارجی در بازار کار ایران، مهمترین تهدیدات حقوق کارگران است. در کنار این موارد، تورم و نابسامانی اقتصادی و گرانی‌ها موجب ناامیدی کارگران در بازار کار خواهد شد.

وی یادآور می‌شود: به نظر من در حال حاضر دولت بزرگترین تهدید حقوق کارگران است.

چرا تعطیلی شنبه‌ها بهتر است؟

این کارشناس بازار کار همچنین می‌گوید: بخش خصوصی در حال حاضر این تمایل را دارند که شنبه تعطیل باشد، چون تعطیلی شنبه در خیلی از کشورهای همسایه و منطقه تعطیل است و آن‌ها این کار را در هماهنگی با کشورهای اروپایی و آمریکایی انجام دادند، چون می‌خواهند در تعامل با اقتصاد دنیا باشند.

حاج‌اسماعیلی عنوان می‌کند: ما از گذشته متاسفانه این روزها را از دست دادیم. خود ما هم روزهایی تعطیل هستیم که تجار، تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی نمی‌توانند در آن روزها به دلیل تعطیلی در ایران ارتباط با دنیا برقرار کنند. این هم به اقتصاد ما لطمه زده است و هم باعث شده که بخش زیادی از ظرفیت‌های اقتصادی کشور را از دست دهیم.