افشاگر تخلفات زاکانی از مجلس رأی اعتماد می‌‌گیرد؟

اقتصاد۲۴ نوشت در میان همه وعده‌های انتخاباتی مسعود پزشکیان اما یکی از آنها هرچند به صورت حداقلی، عملی شد و آن هم وزارت یک زن در کابینه چهاردهم است. فرزانه صادق مالواجرد روز یکشنبه در نامه‌ای که به امضای مسعود پزشکیان رئیس دولت چهاردهم تحویل هیأت رئیسه مجلس شد، به عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی معرفی شده است، گزینه‌ای که با توجه به وعده‌های پزشکیان یکی از گزینه‌های مدنظر برای تصدی این وزارتخانه بود و تجربه وزارتی نیز وی این گمانه زنی را تقویت می‌کرد.

اگرچه اخیر محمدجواد ظریف به عنوان معاون راهبردی پزشکیان و رئیس «شورای راهبری انتخاب اعضا کابینه» – که البته بعدتر استعفا کرد- گفته بود که از ۱۹ وزیری که امروز معرفی شدند، سه نفر نامزد نخست، ۶ نفر نامزد دوم یا سوم و یک نفر نامزد پنجم کمیته‌ها و یا شورای راهبری بودند، اما شنیده‌ها حاکی از آن است که فرزانه صادق مالواجرد از گزینه‌های اصلی شورای راهبری بود که به گمان کارشناسان در جایگاه درستی قرار گرفته و قدرت مدیریت وزارت راه و شهرسازی را نیز با توجه به تجاربی که کسب کرده، دارد.

فرزانه صادق مالواجرد کیست؟

فرزانه صادق مالواجرد یکی از پنج نامزدی بود که نامش از سوی کارگروه انتخاب وزیر برای تصدی وزارت راه و شهرسازی نهایی شد و اتفاقا کارزار حمایتی جدی از وی با عنوان «حمایت از وزارت راه و شهرسازی سرکار خانم دکتر فرزانه صادق مالواجرد» نیز از سوی شهروندان به راه افتاد.

البته در محتوای این کارزار به مساله فرزند شهید بودن این نامزد وزارت اشاره و آمده بود: «ما جمعی از ایثارگران و فرزندان شاهد از سرکار خانم دکتر فرزانه صادق مالواجرد به عنوان تنها گزینه فرزند شهیدی که در مجموعه وزارت راه و شهرسازی رشد نموده و بر اساس شایستگی مدارج مدیریتی را به صورت کامل طی کرده و تا تصدی معاون وزیری رسیده است برای تصدی پست وزارت راه و شهرسازی حمایت می‌نمائیم.»

فرزانه صادق مالواجرد، متولد سال ۱۳۵۵ است و با توجه به اینکه اکنون ۴۸ ساله است، در صورت وزیر شدن باید او را به عنوان یکی از جوانان کابینه تصور کرد. او همچنین فارغ التحصیل رشته شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد است.

انتصاب اول معاونت وزارتخانه دولت روحانی

مالواجرد در ۲۷ دی ماه ۱۳۹۷ توسط محمد اسلامی وزیر اسبق راه و شهرسازی به سمت معاون شهرسازی و معماری این وزارتخانه منصوب شد. پس از پایان دولت روحانی و با حضور رستم قاسمی در این وزراتخانه نیز همچنان این مدیر جوان در سمت خود باقی ماند و در نهایت در ۹ مرداد سال ۱۴۰۲ بود که او با دستور وزیر عزل شد و جای خود را به خسرو دانشجو داد.

مالواجرد در این سمت به طراحی و پیاده‌سازی سیاست‌ها و برنامه‌های کلان شهری پرداخت، اما ماجرای برکناریش این مسیر را ناتمام گذاشت و عجیب‌تر اینکه آنچه نام این مدیر جوان را نخستین بار در سطح جامعه مطرح کرد، ماجرای افشاگری او درباره تخلفات شهرداری دوران علیرضا زاکانی بود.

چند ماه قبل از برکناری مالواجرد بود که ویدیو‌هایی درباره جمعیت تهران و سند آمایش سرزمین از او منتشر شد که توجه رسانه‌ها را جلب کرد.  همچنین نامه‌ای از سوی مالواجرد به شهردار تهران در همان دوره منتشر شد که به صراحت سیاست‌های شهرداری در زمینه صدور پروانه‌های جدید را به چالش کشید. در این نامه، او به تخلفات و مشکلات قانونی موجود در کمیسیون ماده ۵ اشاره کرده بود و تأکید داشت که هرگونه اقدام اجرایی بر اساس مصوبات کمیسیون ماده ۵ باید به تصویب شورای عالی شهرسازی برسد.

افشاگری درباره شهرداری دوران زاکانی و عزل از معاونت

فرزانه صادق مالواجرد در تاریخ ۱۵ تیرماه سال ۱۴۰۱ در نامه‌ای به شهردار تهران نوشته بود: «برابر مقررات طرح تفصیلی تهران، مصوب شورای‌ عالی شهرسازی و معماری، هرگونه پیشنهاد در مورد ضوابط خاص احداث بنا در محدوده بافت فرسوده شهر تهران پس از تصویب کمیسیون ماده ۵ باید به تصویب شورای‌ عالی شهرسازی و معماری برسد؛ لذا هرگونه اقدام اجرایی بر اساس مصوبه کمیسیون ماده ۵ تا قبل از تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری فاقد وجهه قانونی بوده و مسئولیت تبعات آن به عهده شهرداری خواهد بود.»
این نامه به صراحت سیاست‌های شهرداری تهران در زمینه صدور پروانه‌های جدید را به چالش می‌کشید، اما شهردار تهران بار‌ها از این سیاست دفاع کرده بود.

این نامه و مشکلات مربوط به آن، آغاز ایجاد تنش‌هایی بین فرزانه صادق مالواجرد و علیرضا زاکانی به عنوان شهرداری تهران شد که در نهایت به برکناری او از سمت معاونت شهرسازی و معماری وزارت شهرسازی نیز منجر شد.

همکاری با پیروز حناچی در شهرداری و وزارتخانه

البته اعتراض وی به رفتار شهرداری‌ها تنها به دوره علیرضا زاکانی مربوط نمی‌شد و مالواجرد در تاریخ ۱۵ تیرماه سال ۱۳۹۸ در گفتگو با روزنامه دنیای اقتصاد گفته بود: «متاسفانه شهردار وقت توجهی به مصوبات شورای‌ عالی و ابلاغیه‌های مکرر درخصوص اصلاحات و بازبینی‌های انجام‌شده در عمل نداشت. هرچند نوع ورود شورای‌ عالی شهرسازی به دلیل نظارتی در دوره گذشته سبب شد تا جنس مصوبات کمیسیون ماده ۵ تغییرات اساسی پیدا کند. شهرداری تهران به تمامی مصوبات شورای‌ عالی به‌صورت تمام و کمال عمل نکرد؛ اما این تغییر، حداقل در نوع مصوبات کمیسیون ماده ۵ تاثیرگذار بود. البته پس از حضور آقای حناچی در شهرداری تهران به‌عنوان معاون شهرسازی و معماری در مرداد ماه سال گذشته یکی از اولین اقدامات انجام‌شده، ابلاغ مجموعه ضوابط و مقررات اصلاحی به مناطق مختلف شهر تهران بود. در عین حال در قالب یک مکاتبه با دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی اشکالات و ابهامات ضوابط ابلاغی به جهت حقوق مکتسبه ایجادشده برای شهروندان نیز مورد توجه قرار گرفت و در یک جلسه مشترک با کمیته فنی، اصلاحات مجددا انجام و اخیرا برای اجرا، به شهرداری تهران ابلاغ شد.»

در واقع اشاره او به دوره‌های پیش از حناچی و انتقادش از شهرداران شورای شهر اصلاح طلب نشان می‌دهد که وی دستکم در مساله ایراداتش به رفتار شهرداری‌ها با شهر هیچ نگاه جناحی ندارد.

البته باید توجه داشت که فرزانه صادق مالواجرد در دو مقطع زمانی نه چندان دور، سابقه همکاری با پیروز حناچی – یکبار در وزارت راه و شهرسازی و پس از آن در شهرداری تهران- را داشت.

اما پس از عزل فرزانه صادق مالواجرد از سمت معاونت شهرسازی و معماری در مرداد ماه ۱۴۰۲ توسط مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی وقت، این بار او به عنوان مشاور در امور شهرسازی و معماری منصوب شد.

در واقع مالواجرد که زمانی در سمت معاون وزیر نشسته بود، هزینه انتقادات و تلاش خود برای اعمال قانون بر وضعیت شهر را با از دست دادن جایگاه معاونت و بازگشت به جایگاه مشاور پرداخت کرد.

وی البته پیش از آن نیز از مدیران کل این معاونت بوده و دبیری شورای عالی شهرسازی و معماری ایران را نیز در کارنامه کاری خود دارد.
حال باید دید آیا این زن جوان در نهایت خواهد توانست از مجلس اصولگرا رأی اعتماد بگیرد و به دومین زن وزیر در تاریخ جمهوری اسلامی بدل شود؟ یا او نیز همچون بسیاری از زنان دیگر ایرانی به دلیل جنسیت از خوان مجلس عبور نخواهد کرد.