خواب جدید دولت برای بنزین/ طرح بنزین شهروندی دوباره قوت گرفت

با کاهش سهمیه سوخت کارت‌های شخصی، بحث اجرای طرح بنزین شهروندی دوباره مطرح شده است. این طرح که در گذشته به‌صورت پایلوت در جزیره کیش اجرا شد، با هدف توزیع عادلانه یارانه سوخت و مدیریت مصرف بنزین طراحی شده است. کارشناسان در مورد مزایا و معایب این طرح اختلاف‌نظر دارند، برخی آن را پوپولیستی و غیرکارشناسی می‌دانند، در حالی که برخی دیگر با اصلاح زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری آن را مفید ارزیابی می‌کنند.

احتمال اجرای طرح بنزین شهروندی دوباره قوت گرفت

به نقل جهان‌ صنعت نیوز، سرویس نفت و پتروشیمی: با کاهش سهمیه سوخت کارت‌های شخصی، زمزمه‌های اجرای دوباره طرح بنزین شهروندی، که در اوایل دولت سیزدهم مطرح شده بود، افزایش یافته است. این طرح که به هدف توزیع عادلانه یارانه‌ها و مدیریت بهتر مصرف سوخت طراحی شده، ابتدا به‌صورت آزمایشی در جزیره کیش به اجرا گذاشته شد، اما به دلیل ایرادات در سازوکار اجرایی آن متوقف شد. با این‌حال، مرکز پژوهش‌های مجلس در دی‌ماه سال گذشته با بررسی مجدد این طرح، آن را به‌عنوان راهکاری برای مقابله با ناترازی سوخت مطرح کرد. این مرکز پیشنهاد داده بود که به خانوارهای فاقد خودرو، ماهانه سهمیه بنزین اختصاص داده شود.

اهداف طرح بنزین شهروندی

بر اساس طرح پیشنهادی مرکز پژوهش‌های مجلس، دولت موظف است سهمیه بنزین را به‌جای خودرو، به هر فرد از خانواده‌های فاقد خودرو تخصیص دهد. این سهمیه قرار است با حذف سهمیه خانوارهایی که بیش از سه خودرو دارند، تامین شود. همچنین، امکان تبادل سهمیه در بازار آزاد نیز از جمله موارد مطرح‌شده در این طرح است. از نظر مرکز پژوهش‌ها، این طرح می‌تواند در توزیع عادلانه یارانه‌ها، مدیریت مصرف و کاهش قاچاق سوخت تاثیرگذار باشد. اما همچنان اختلاف‌نظرهایی درباره چگونگی اجرای آن وجود دارد.

اختلاف‌نظرها درباره طرح بنزین شهروندی

اجرای طرح بنزین شهروندی با واکنش‌های متفاوتی روبرو شده است. محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت، اعلام کرده که افزایش قیمت بنزین در دستور کار نیست، اما بحث اجرای این طرح با هدف کاهش ناترازی سوخت همچنان مطرح است. مخالفان این طرح مانند محمد حجازی، رییس صنف مجتمع‌های خدماتی تهران، معتقدند که تصمیمات در این زمینه بدون نظرخواهی از تشکل‌های مرتبط گرفته می‌شود و این موضوع می‌تواند منجر به تنش‌های اجتماعی شود. او همچنین از مدیریت نادرست وزارت نفت در سال‌های اخیر انتقاد کرده و خواستار توجه بیشتر به نظر کارشناسان اجرایی شده است.

نیاز به زیرساخت‌های مناسب

در مقابل، برخی کارشناسان معتقدند که این طرح در صورت اصلاح زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری می‌تواند مفید باشد. رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران سوخت، بر این باور است که برای اجرای موفق این طرح، زیرساخت‌های لازم باید فراهم شود و یارانه بنزین به مالک خودروها تعلق گیرد. او همچنین معتقد است که در صورت اجرای درست این طرح، می‌توان به مدیریت بهتر مصرف سوخت و کاهش مصرف آن دست یافت.

انتقادات کارشناسان به طرح

برخی از کارشناسان انرژی، مانند مرتضی بهروزی‌فر، این طرح را غیرکارشناسی و سیاسی می‌دانند. او معتقد است که اجرای این طرح با هدف توزیع یارانه به افراد فاقد خودرو، بیشتر جنبه پوپولیستی دارد و نمی‌تواند مشکلات اصلی ناترازی سوخت را حل کند. او همچنین به اجرای آزمایشی این طرح در جزیره کیش اشاره کرده و معتقد است که در صورت موفقیت، نتایج آن باید منتشر می‌شد. بهروزی‌فر همچنین هشدار داد که هرگونه دستکاری قیمت حامل‌های انرژی بدون بررسی کارشناسی می‌تواند تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی به همراه داشته باشد.