ارز بریکس چیست و چه تاثیری بر اقتصاد جهانی خواهد داشت؟
اگر کشورهای بریکس واقعا بتوانند در ایجاد یک ارز ذخیره جدید توفیق یابند، احتمالاً این موضوع تأثیر زیادی بر دلار آمریکا خواهد داشت و می‌تواند به کاهش تقاضا برای این ارز و روند “دلار زدایی” منجر شود. این وضعیت پیامدهایی برای اقتصاد جهانی نیز خواهد داشت.
ماکت ارز بریکس رسما در اجلاس سران این اتحادیه در کازان روسیه که قرار است در جریان تجارت بین کشورهای عضو جایگزین دلار شود، رونمایی شد. این اقدام کشورهای عضو بریکس در راستای کاهش سلطه دلار صورت می‌گیرد و اخیراً برنامه‌هایی برای راه‌اندازی یک سیستم پرداخت مبتنی بر بلاک‌چین اعلام کرده‌اند. در ادامه مشروح مقاله اینوستیگ نیوز درباره تأثیر ارز جدید بریکس بر دلار آمریکا را می‌خوانیم.
به نقل از اقتصاد۲۴، کشورهای عضو بریکس، که در ابتدا شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بودند، در حال اقدام برای ایجاد یک ارز ذخیره جدید با پشتیبانی سبدی از ارزهای این کشورها هستند. در نشست بریکس ۲۰۲۴ که در روزهای اخیر در کازان روسیه برگزار شد، درباره یک ارز جایگزین دلار آمریکا توافق کردند. این ارز به کشورهای بریکس اجازه می‌دهد تا استقلال اقتصادی خود را تقویت کرده و در رقابت با نظام مالی بین‌المللی موجود قرار بگیرند. سیستم فعلی که براساس دلار آمریکا اداره می‌شود، حدود ۹۰ درصد از تمام معاملات ارزی را به خود اختصاص داده است. تقریباً صد درصد معاملات نفتی نیز تا سال ۲۰۲۳، با دلار آمریکا انجام می‌شد، اما اکنون گفته می‌شود که یک‌پنجم این معاملات با ارزهای غیر دلاری صورت می‌گیرد که حاصل این دست اقدامات کشورها برای تضعیف جایگاه دلار در تجارت جهانی صورت گرفته است.
اگر کشورهای بریکس واقعا بتوانند در ایجاد یک ارز ذخیره جدید توفیق یابند، احتمالاً این موضوع تأثیر زیادی بر دلار آمریکا خواهد داشت و می‌تواند به کاهش تقاضا برای این ارز و روند “دلار زدایی” منجر شود. این وضعیت پیامدهایی برای اقتصاد جهانی نیز خواهد داشت.
در مناظره اول ریاست‌جمهوری آمریکا میان دونالد ترامپ و کامالا هریس، ترامپ دوباره وعده اعمال تعرفه‌های سخت بر کشورهایی را که به دنبال جایگزینی برای دلار آمریکا هستند، مطرح کرد. ترامپ به‌ویژه رویکرد سختی علیه چین اتخاذ و تهدید کرده است که تعرفه‌هایی بین ۶۰ تا ۱۰۰ درصد بر واردات از چین اعمال خواهد کرد، هرچند این تعرفه‌های سنگین در واقع توسط شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان آمریکایی که محصولات چینی را خریداری می‌کنند، پرداخت می‌شود.
در اجلاس امسال بریکس، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، از نمونه اولیه از اسکناس بریکس رونمایی کرد. با این حال، او از رویکردهای پیشین برای دلارزدایی کمی عقب‌نشینی کرده و اظهار داشت که هدف کشورهای عضو بریکس کنار گذاشتن سیستم دلار محور سوئیفت نیست، بلکه جلوگیری از “تبدیل به سلاح کردن” دلار است. اینکه ارز بریکس چه زمانی معرفی خواهد شد، هنوز مشخص نیست.
چرا کشورهای بریکس می‌خواهند یک ارز جدید ایجاد کنند؟
کشورهای بریکس به دلایل متعددی به دنبال ایجاد یک ارز جدید هستند. چالش‌های مالی جهانی اخیر و سیاست‌های خارجی تهاجمی آمریکا، این کشورها را به بررسی این گزینه واداشته است. هدف آن‌ها این است که منافع اقتصادی خود را بهتر تأمین کرده و وابستگی جهانی به دلار آمریکا و یورو را کاهش دهند.
چه زمانی ارز بریکس عرضه می‌شود؟
هنوز تاریخ قطعی برای عرضه این ارز وجود ندارد، اما رهبران این کشورها این احتمال را به طور مفصل بررسی کرده‌اند. در نشست چهاردهم بریکس در اواسط ۲۰۲۲، ولادیمیر پوتین اعلام کرد که این کشورها قصد دارند یک “ارز جهانی جدید” ایجاد کنند و آماده‌اند با تمام شرکای تجاری به طور منصفانه کار کنند.
در آوریل ۲۰۲۳، رئیس‌جمهور برزیل، لوییس ایناسیو لولا دا سیلوا، حمایت خود را از ارز بریکس اعلام کرد و گفت: «چرا بانک بریکس نتواند یک ارز برای تأمین مالی روابط تجاری بین کشورهای عضو داشته باشد؟»
مزایای احتمالی ارز بریکس چیست؟
یک ارز جدید می‌تواند چندین مزیت برای کشورهای بریکس داشته باشد، از جمله:
- افزایش کارایی معاملات بین‌المللی
- تقویت ادغام اقتصادی بین کشورهای عضو
- کاهش نفوذ آمریکا در صحنه جهانی
- تضعیف جایگاه دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره جهانی
- کاهش ریسک‌های ناشی از نوسانات جهانی
تأثیر ارز بریکس بر دلار آمریکا چگونه خواهد بود؟
دلار آمریکا دهه‌هاست که به عنوان ارز ذخیره جهانی حاکمیت بی‌نظیری داشته است. با این حال، اگر ارز بریکس به دلار تثبیت شود، ممکن است موجب کاهش قدرت دلار و افزایش روند “دلارزدایی” شود. این مسئله همچنین می‌تواند بحران اقتصادی ایجاد کرده و بر خانواده‌های آمریکایی تأثیر بگذارد.
آیا بریکس ارز دیجیتال خواهد داشت؟
در حال حاضر، کشورهای بریکس ارز دیجیتال اختصاصی ندارند، اما بر اساس اظهارات یوری اوشاکوف، مشاور کرملین، در مارس ۲۰۲۴، در حال کار روی یک سیستم پرداخت مبتنی بر بلاک‌چین به نام “پلتفرم چندجانبه پرداخت بریکس بریج” هستند.
ارز بریکس چه تأثیری بر اقتصاد خواهد داشت؟
انتقال به سوی یک ارز جدید بریکس می‌تواند پیامدهای قابل‌توجهی برای اقتصاد جهان و سرمایه‌گذاران داشته باشد. برخی از صنایعی که بیشترین تأثیر را خواهند پذیرفت، عبارتند از:
- نفت و گاز
- بانکداری و امور مالی
- کالاهای اساسی
- تجارت بین‌الملل
- فناوری
- گردشگری و مسافرت
- بازار ارز
یک ارز جدید بریکس همچنین جفت‌ارزهای جدیدی معرفی خواهد کرد و موجب تغییر در جفت ارزها و افزایش نوسانات بازار خواهد شد، که نیاز به تغییرات استراتژیکی برای سرمایه‌گذاران را به‌وجود می‌آورد. جفت ارزها ارزهایی هستند که بیشتری معاملات در جهان روی آن‌ها انجام می‌شود.
سرمایه‌گذاران چگونه می‌توانند برای ارز بریکس آماده شوند؟
تنظیم سبد سرمایه‌گذاری با توجه به روندهای ارز بریکس دچار تغییراتی خواهد شد، اما چندین راهبرد می‌تواند برای بهره‌برداری از این روندها مورد استفاده قرار گیرد:
- متنوع‌سازی سرمایه‌گذاری‌ها با خرید دارایی‌های غیر دلاری مانند اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یا ETFها
- سرمایه‌گذاری در کالاهایی مانند طلا و نقره به‌عنوان حفاظی در برابر ریسک ارزی
- حضور در بازارهای سهام بریکس از طریق خرید سهام یا ETFهایی که شاخص‌های بازار بریکس را دنبال می‌کنند
- سرمایه‌گذاری جایگزین مانند املاک و مستغلات یا سهام خصوصی در کشورهای بریکس
در مورد ابزارهای سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران می‌توانند به گزینه‌هایی همچون و یا شرکت‌های فعال در کشورهای بریکس توجه کنند.
نکته کلیدی برای سرمایه‌گذاران
اگرچه هنوز مشخص نیست که ارز ذخیره بریکس به واقع ایجاد خواهد شد یا نه اما ظهور آن می‌تواند پیامدهای چشمگیری برای اقتصاد جهانی داشته باشد و احتمالاً تسلط دلار آمریکا را به‌عنوان ارز ذخیره اولیه به چالش بکشد. این تحول فرصت‌های منحصر به فردی برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند و در عین حال ریسک‌هایی برای سرمایه‌گذاری‌های موجود به‌همراه دارد. در صورت توجه، سرمایه‌گذاران می‌توانند از این شرایط سود ببرند.
به همین دلایل، سرمایه‌گذاران باید پیشرفت‌های احتمالی در ارز بریکس را از نزدیک دنبال کنند و در صورت ایجاد این ارز، نظارت بر تأثیر آن بر اقتصاد کشورهای بریکس و بازار جهانی اهمیت خواهد داشت. این هوشیاری به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا از چشم‌اندازهای رشد بهره‌برداری کنند و در برابر ریسک‌های احتمالی از سرمایه خود محافظت کنند.
