وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان به تدریج ممنوعیت پخش تصاویر موجودات زنده در رسانه‌های افغانستان را اجرایی می‌کند و تاکنون در چندین ولایت نیز محدودیت‌هایی در این زمینه اعلام شده است.
خبرگزاری فرانسه روز دوشنبه ۷ آبان (عقرب) اعلام کرد که از حدود دوهفته پیش، وزارت امر به معروف و نهی از منکر در این زمینه جلساتی با خبرنگاران در ولایت‌های مختلف برگزار کرده است. آن‌ها به کارکنان رسانه‌ای اطلاع داده‌اند که ممنوعیت ضبط و پخش تصاویر موجودات زنده از جمله انسان‌ها و حیوانات مطابق قانون اخیر به تدریج اجرا خواهد شد.
تلویزیون در دوران قبلی حاکمیت طالبان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ به طور کامل ممنوع بود، اما از زمان سقوط دولت جمهوری پیشین در سه سال پیش تاکنون قانونی در این زمینه وضع نشده است.
در صورت اجرایی شدن این قوانین افغانستان به تنها کشور با اکثریت مسلمان تبدیل خواهد شد که چنین ممنوعیت‌هایی را اعمال می‌کند.
یک خبرنگار در ولایت دایکندی در مرکز افغانستان در این زمینه به خبرگزاری فرانسه گفت: «من احساس بسیار بدی در این مورد دارم. عکس‌برداری و تصاویر بخشی جدایی‌ناپذیر از روزنامه‌نگاری است.»
به نقل از جماران، او که به دلیل ترس از پیامدها، از ذکر نامش خودداری کرده، گفته پس از اعلام اخیر وزارت امر به معروف و نهی از منکر، رسانه‌ها در دایکندی تنها مجاز به ضبط صدای رویدادها هستند.
او افزود: «علاوه بر این، با اجرای کامل این قانون، بسیاری از افرادی که در رسانه‌ها کار می‌کنند شغل خود را از دست خواهند داد.»
با این حال، هنوز ممنوعیت کامل اعمال نشده است و بسیاری از وزارت‌خانه‌ها و مقامات دولتی در کابل به انتشار تصاویر از مردم ادامه داده‌اند.
سلینیا مرسیه، رئیس میز جنوب آسیا در سازمان گزارشگران بدون مرزبه خبرگزاری فرانسه گفت: «به نظر می‌رسد رهبر طالبان (هبت‌الله آخوندزاده) و همپیمانانش در قندهار می‌خواهند همان سیاست طالبان در دهه ۹۰ را که تصاویر موجودات زنده را ممنوع کرده بود، اعمال کنند.»
او با این حال افزود: «برخی از مقامات طالبان به نظر نمی‌رسد که با این محدودیت‌های جدید موافق باشند.»
او همچنین گفت: «اعمال محدودیت‌های بیشتر ممکن است به نارضایتی در میان جامعه منجر شود که تا پیش از این تحت تأثیر ممنوعیت تحصیل دختران، حقوق زنان و بسیاری از اقدامات دیگر قرار گرفته است.»
«به تدریج اجرا می‌شود»
وزات امر به معروف و نهی از منکر طالبان مدیریت برنامه‌ها برای به‌اجرا درآوردن این قانون را به عهده دارد. دو هفته پیش، سیف‌الاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان گفته بود که ممنوعیت تصاویر موجودات زنده «به تمام افغانستان مربوط می‌شود… و به تدریج اجرا خواهد شد.»
از آن زمان، در چندین رویداد که توسط مقامات طالبان و عمدتاً وزارت امر به معروف و نهی از منکر و نیز سایر وزارت‌خانه‌ها و دفاتر استانداری برگزار شده، و همچنین در برخی رویدادهای خصوصی، طالبان به‌طور صریح عکاسی و فیلم‌برداری را منع کرده‌اند.
روز چهارشنبه، مقامات امر به معروف و نهی از منکر در استان پرجمعیت ننگرهار به خبرنگاران گفتند که «تک تک مواد این قانون بر اساس مبانی اسلام تعیین شده و همه موظف به اجرای آن هستند».
روز جمعه، خبرنگاران در ولایت هلمند به خبرگزاری فرانسه گفتند که به آن‌ها نیز در مورد عکس‌برداری و فیلم‌برداری از موجودات زنده هشدار داده شده است.
در کابل، وزارت امر به معروف و نهی از منکر از رسانه‌ها دعوت کرد تا در نشستی با رهبران محلی، مشابه آن‌هایی که در پنج ولایت دیگر برگزار شده بود، شرکت کنند. در آن نشست، تنها ضبط صوت مجاز بود و از خبرنگاران خواسته شد که تلفن‌های خود را کنار بگذارند.
فردی که در ولایت بدخشان برای گرامیداشت یحیی سنوار، رهبر کشته شده حماس یک گردهمایی برگزار کرده بود، به خبرگزاری فرانسه گفت که این رویداد تنها به‌دلیل اعتراض مقامات وزارت امر به معروف و نهی از منکر به تصویر سنوار در یک پوستر لغو شد.
در تخار، ولایت همجوار بدخشان، دست کم دو کانال تلویزیونی محلی از دو هفته پیش به پخش تصاویر موجودات زنده پایان داده و به‌جای آن لوگو یا مناظری با صدای ضبط شده را نمایش دادند.
اکنون که سه سال از به قدرت رسیدن طالبان می‌گذرد، افغانستان در سیاهه آزادی مطبوعات گزارشگران بدون مرز، ۵۶ پله سقوط کرده و در میان ۱۸۰ کشور، رتبه ۱۷۸ را دارد.
مقامات محلی در قندهار، خاستگاه طالبان، مدت‌هاست که از گرفتن عکس و فیلم در رویدادها منع شده‌اند.
طبق گزارش روز پنجشنبه گزارشگران بدون مرز، پخش برنامه خبری تلویزیون ملی افغانستان در قندهار از حدود دو ماه پیش متوقف شده است.
بزرگترین شبکه تلویزیونی افغانستان یعنی طلوع و نیز شبکه دولتی تلویزیون ملی افغانستان همچنان به نمایش مردم و حیوانات ادامه می‌دهند.
سلینیا مرسیه هشدار داد که «بیم جدی وجود دارد که روزی این ممنوعیت به طور کامل در کشور برقرار شود» و خاطرنشان کرد که از دوران اول حاکمیت طالبان تاکنون زمانه تغییر کرده و امروزه گوشی‌های هوشمند و تلویزیون در همه جا وجود دارد.
او گفت: «پارادوکس جالبی است که ما می‌بینیم رهبران طالبان خودشان از رسانه‌های سمعی و بصری برای ارتباط و ترویج خودشان استفاده می‌کنند.»
با این حال به نظر می‌رسد برخی از بخش‌های حکومت طالبان به قانون ممنوعیت خودشان پایبند هستند و مثلا سخنگوی وزارت آموزش عالی از حدود یک ماه پیش تاکنون تنها تصاویر ساختمان‌ها و مناظر را منتشر کرده است.
