روزنامه جهان صنعت نیوز نوشت: جامعه ایرانی هنوز در نگرانی به سر می‌برد. سوال فوری ایرانیان در ملاقات‌ها و گفت‌وگوها به ویژه هنگامی که با مقام کشوری یا لشکری مواجه می‌شوند آن است که‌ آیا جنگ مجدد آغاز می‌شود یا نه؟

اطلاعات و اخباری که اخیرا انتشار یافته و مواضع اتخاذ شده مقامات ایرانی و طرف‌های درگیر یا مورد منازعه، هیچ‌یک تکلیف شهروندان ایرانی را در این خصوص که آیا جنگ رخ خواهد داد یا اوضاع به سمت‌ آرامش و کاهش تنش پیش می‌رود، روشن نکرده است. اتفاقا برای شهروندان ایرانی احتمال بالا گرفتن تنش و وقوع جنگ، بیش از برقراری آرامش و ایجاد صلح است از این بابت فعالان اقتصادی و صنعتی معتقدند که انجام و اجرای فعالیت‌های پایدار هنگامی که چشم‌انداز روشن و امیدوارکننده‌ای وجود ندارد، چندان عاقلانه نیست چراکه ممکن است در یک اقدام از پیش اعلام نشده، نیروهای متخاصم دوباره به خاک کشورمان حمله‌ور شوند و داشته‌های ایران را هدف قرار دهند.

در طرف دیگر دولت و مقامات حکومتی در ایران هرچند نمی‌توانند به طور قاطع در مورد وقوع جنگ یا برقراری صلح و تبدیل آتش‌بس به آرامش پایدار صحبت کنند اما رفتارها و موضع‌گیری‌ها چنان است که گویی هم‌اکنون آتش‌بس به صلح تبدیل شده و دست‌اندرکاران تولید و اقتصاد نباید خود را درگیر و نگران اوضاع پیش‌رو کنند. کاملا قابل انتظار است که مقامات جمهوری اسلامی دوباره بر این نکته که در صورت وقوع تجاوز مجدد، پاسخ‌های دردناک‌تری به دشمن داده خواهد شد، تاکید کنند. این تاکید از آن‌رو است که شهروندان ایرانی اطمینان پیدا کنند که فعالیت‌های اقتصادی، صنعتی و بازرگانی‌شان چندان مورد تهدید و تحدید قرار نمی‌گیرد و به همین دلیل روند پیش‌رو نمی‌تواند ایجاد نگرانی کند.

اظهارات مقام‌های سیاسی و از جمله رییس‌جمهور و اظهارات مقام اقتصادی مانند وزیر امور اقتصادی و دارایی چنان بوده و هست که گویی اتفاقی نخواهد افتاد و آنچه تهدید از زبان افرادی مانند نتانیاهو و ترامپ شنیده می‌شود تنها لفاظی است.

علاوه بر این اگرچه در طرف مقابل نظامیان رژیم صهیونیستی و آمریکایی گاهی بی‌مقدمه و گاه با مقدمه‌چینی به تهدید ایران پرداخته و نتانیاهو مانند گذشته به ترغیب ایرانیان به ایجاد شورش و براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران مشغول است اما در طرف ایران حتی نظامیان نیز از دایره پاسخ‌دهی فراتر نمی‌روند و وارد حوزه تهدید به آغاز جنگ و تلاش برای براندازی یا نابودسازی دولت و کشور اسرائیل نمی‌شوند. تا اینجا مشهود است که ایران- باوجود تبلیغات منفی که اظهار می‌شود- تمایلی به آغاز جنگ ندارد و شروع آن را به نفع خودش نمی‌داند.

با این همه روشن است که ایران خواسته‌های اتحادیه اروپا و ایالات‌متحده را نمی‌پذیرد و حاضر نیست برد موشک‌هایش را محدود کند و غنی‌سازی را به صفر برساند. اگر چنین شود هیچ‌گونه مصالحه‌ای میان ایران و آمریکا رخ نخواهد داد. در واقع باید توجه شود که هرگونه انجام قطعی توافق با ایالات‌متحده آمریکا، رژیم صهیونیستی را به عنوان کارگزار واشنگتن از میدان خارج خواهد کرد.

به همین دلیل بسیاری از ناظران چنین استدلال می‌کنند که در واقع مصالحه باید میان تهران و واشنگتن انجام گیرد و رژیم صهیونیستی از آن تبعیت کند اما حصول توافق با آمریکا، دست‌کم تا وقتی رهبران کاخ سفید خواست‌های رژیم صهیونیستی را تبلیغ و به جای ارائه خواست‌های مستقل، خواسته‌های تل‌آویو را دنبال می‌کنند چندان در دسترس نیست و ترامپ علاقه‌ای ندارد که به خواست‌های ایران توجه و اعتنا کند. این شیوه را ترامپ در مقابل خواسته‌های اوکراین و اروپا در برابر روسیه هم به کار برد و به مهم‌ترین خواسته ایشان که عدم ضمیمه‌سازی خاک اوکراین به خاک روسیه بود، بی‌توجهی کرد.

در این موقعیت تصور کنید که موضوع غنی‌سازی و به صفر رساندن آن از دستور کار مذاکرات خارج شود در این صورت چه دستور کاری برای ایران و ایالات‌متحده باقی می‌ماند. موضوع‌هایی مانند حمایت از گروه‌های هم‌سو در منطقه، برد موشک‌ها و حضور ایران در میان گروه‌های جهادی فلسطینی از جمله مهم‌ترین انگیزه‌ها برای مذاکرات و تبادل نظر میان ایران و آمریکاست که با مطالبه لغو کامل تحریم‌ها و پرهیز از توسل به مکانیسم ماشه انجام می‌گیرد.

کنار زدن مساله پرونده هسته‌ای از سرجمع موضوع‌های قابل مذاکره میان تهران- واشنگتن به‌طور کلی سطح موضوع‌های قابل مذاکره فی‌مابین ایران و ایالات‌متحده را کاهش و تنزل می‌دهد اما با این حال باز هم گمان نمی‌رود که میان ایران و آمریکا در مورد موضوع‌هایی مانند گروه‌های مورد حمایت در خاورمیانه، برد و توانایی موشک‌ها و فعالیت‌های منطقه‌ای، نظر مشترکی وجود داشته باشد. در این صورت احتمال حصول توافق حتی به صورت موردی میان ایران و ایالات‌متحده تقریبا یا نزدیک به صفر است یعنی در موقعیت فعلی توافقی میان ایران و ایالات‌متحده انجام نخواهد گرفت و از آن بدتر اینکه شانسی هم برای حصول این توافق وجود ندارد.

آیا این نکات به آن معنی است که جنگ پشت در خانه خاورمیانه‌نشینان زنگ می‌زند. ممکن است بتوان پیش‌بینی کرد که اوضاع جاری و عدم کوتاه آمدن طرف‌های درگیر، وقوع یک جنگ را محتوم می‌سازد اما چنین جنگی در مقطع زمانی کنونی که ایالات‌متحده برای ایجاد صلح در اوکراین تلاش می‌کند و رژیم صهیونیستی هم می‌خواهد یک‌بار و برای همیشه پرونده منازعه غزه را ببندد، فعلا شانسی برای وقوع ندارد.