خبر مهم روز گذشته این بود که مجمع تشخیص مصلحت نظام با پیوستن مشروط ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) موافقت کرد. مصوبه‌ای که می‌تواند گرهی از بن‌بست طولانی‌مدت ایران در FATF باز کند، اما بلافاصله، با موجی از مخالفت‌ها و حملات سیاسی روبه‌رو شد.
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، در یادداشتی با عنوان «ابهامات جدی در مصوبه مجمع تشخیص!» نوشت: «آقای دهنوی، سخنگوی محترم مجمع توضیح نداد که "شرط" مورد نظر چیست؟! … در کنوانسیون‌های بین‌المللی هیچ شرطی که با روح کنوانسیون مغایرت داشته باشد را نمی‌پذیرند… بنابراین اگر FATF حزب‌الله، سپاه قدس یا انصارالله را تروریست بداند، شرط ایران بی‌اعتبار خواهد بود.»
شریعتمداری همچنین با یادآوری سخنان محمدجواد ظریف در سال ۹۷ که گفته بود «هیچ تضمینی برای حل مشکلات بانکی با پیوستن به CFT وجود ندارد»، نتیجه گرفت که این تصمیم بی‌فایده است و «غرب وحشی» تنها به دنبال فشار بیشتر بر ایران خواهد بود.
اما این فقط کیهان نبود که به میدان آمد. امیرحسین ثابتی، نماینده تندرو مجلس، نیز در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «پذیرش مشروط CFT نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه مشکلات دیگری ایجاد خواهد کرد. این یک پیش‌بینی نیست بلکه فهم یک واقعیت بدیهی است، کمااینکه ده سال قبل نیز گفتیم برجام کشور را از چاله به چاه می‌اندازد و دیدیم که شد.»
او همچنین اعضای مجمع را متهم کرد که رأی خود را شفاف اعلام نکرده‌اند و هشدار داد در آینده مردم خواهند فهمید «چه کسانی با چه سطحی از سواد و فهم از معادلات بین‌المللی، چنین امتیازی به غرب دادند.»
سید احسان حسینی، خبرنگار روزنامه فرهیختگان نوشت: «طبق آخرین گزارش FATF حزب‌الله، حماس، انصارالله و سپاه قدس همگی «تروریست» و قاچاقچی هستند. آن وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام، با پیوستن ایران به کنوانسیون CFT و مبارزه با تامین مالی «تروریسم» موافقت کرده! دارند باقیمانده‌ی قدرت منطقه‌ای ایران را نیز فدای حسن نیت به آمریکا می‌کنند.»
علی قلهکی، فعال رسانه‌ای اصولگرا نوشت: «تصویبِ مشروطِ CFT در مجمعِ تشخیص، دقیقا به چه کار می‌آید؟!»
سید نظام‌الدین موسوی نوشت: «بعد از فعال شدن مکانیسم ماشه و احیای قطعنامه‌های ضدایرانی سازمان ملل، مجمع تشخیص مصلحت هم پس از سال‌ها مخالفت CFT را تصویب کرد!
بسلامتی الان هم «تحریم» و هم «خودتحریمی» را یکجا با هم داریم؛ و بدین ترتیب هم چوب را خوردیم، هم پیاز را، هم سنگ را، هم فلفل را، هم سیخ را، هم میخ را و…»
فایده این تصمیم دیرهنگام چیست؟
اعتراضات به تصمیم مجمع، اما فقط از این جنس نبود، برخی از سیاسیون و فعالان رسانه‌ای اصلاح‌طلب نیز این تصمیم مجمع را مورد نقد قرار دادند، اما دلیل این گروه، این بود که یک تصمیم دیرهنگام نمی‌تواند کمکی به حل مسائل کشور کند. مثلا حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده سابق مجلس نوشت: «مجمع تشخیص به خاطر شش سال تاخیر در تصویب کنوانسیون‌های اف‌ای تی اف، نشان شجاعت نمی‌گیرد. چه کسانی از هدر رفت ۳۰ درصدی پول ملت در مناسبات خارجی فربه شدند؟»
بهرام پارسایی دیگر نماینده سابق مجلس نیز نوشت: «سرنوشت ما به دست کسانی رقم می‌خورد که حتی از تلفظ FATF عاجزند! لوایح پنج گانه شامل CFT در مجلس دهم، زمانی که از مکانیسم ماشه خبری نبود تصویب و مجمع تشخیص مصلحت نظام با بایکوت کردن آن درهای سیستم بانکی جهان را به روی ایران بست. تصویب cft دقیقا پس از اسنپ بک ریشخند به ملت است.»
حسین سلاح‌ورزی نوشت: «کاش می‌شد اعضای مجمع تشخیص مصلحت را وادار به پاسخگویی کرد یا دست‌کم روشن می‌کردند که چرا پس از این همه خسارت، تازه در چنین شرایطی تصمیم به تصویب الحاق به CFT گرفته‌اند.»
داوود حشمتی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نوشت: «تصویب cft در مجمع تشخیص مصلحت حتی هزارتومان روی قیمت دلار اثرگذاری نداشت. وقتی کاری رو در موقع لازم انجام ندهید، هم چوب را می‌خورید هم پیاز.»
تصمیم مجمع چه می‌گوید؟
در مقابل این فضاسازی‌ها، محسن دهنوی، سخنگوی مجمع تشخیص، توضیح داد: «مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از برگزاری چهار جلسه… با پیوستن ایران به CFT به صورت مشروط موافقت کرد. ایران تنها در چارچوب قانون اساسی و قوانین داخلی خود به این کنوانسیون عمل خواهد کرد.»
به عبارت دیگر، مجمع همان مصوبه مجلس دهم را با اضافه کردن قید «مطابقت با قوانین داخلی» تصویب کرده است. این یعنی دولت موظف به اجرای CFT است، اما هر جا با قانون اساسی یا قوانین داخلی تعارض داشت، اولویت با قوانین داخلی ایران خواهد بود.
یک تصمیم در میانه انزوا و تعامل
پیش‌تر نیز مجمع پس از سال‌ها تأخیر، پیوستن مشروط ایران به کنوانسیون پالرمو را تأیید کرده بود. حالا با پذیرش مشروط CFT، عملاً یکی از شروط کلیدی FATF برای خروج ایران از فهرست سیاه برداشته شده است.
با این حال، حملات کیهان و نمایندگان تندرو نشان می‌دهد که گفتمان مخالفت با شفافیت مالی همچنان پرقدرت است و تلاش می‌کند با ارجاع به برجام یا تهدید «نفوذ غرب»، این تصمیمات را بی‌اعتبار جلوه دهد. در حالی‌که تجربه سال‌های اخیر نشان داده است ادامه تعلیق در FATF، هزینه‌های سنگینی بر اقتصاد ایران تحمیل کرده و مسیر تعامل بانکی با جهان را دشوارتر ساخته است.
مصوبه مجمع تشخیص درباره CFT بیش از هر زمان دیگری مرز میان دو نگاه را روشن کرد: یک‌سو رسانه‌ها و چهره‌های تندرو که با تکرار الگوی «ترس و بدبینی» می‌کوشند هرگونه تعامل بین‌المللی را شکست‌خورده نشان دهند؛ و در سوی دیگر، واقعیت‌های اقتصادی که ایران را به سمت پذیرش ولو مشروط این تعهدات می‌کشاند
نظر شما